Powidoki | Afterimages

Praca „Afterimages” („Powidoki”) nawiązuje do dużej instalacji Włodzimierza Jana Zakrzewskiego „Po-widok” („After Image”), odnoszącej się do dziejów Żydów w Polsce w latach 1264–1939, nad którą pracował on pomiędzy 2003 a 2005 rokiem. Po latach powrócił do tego tematu, wykorzystując istotny element wcześniejszej pracy – dźwięk, który został odtworzony wstecz. Instalacja składa się z czterech minimalistycznych obrazów – pejzaży. Pejzaże przedstawione w formie jednobarwnych płócien to symboliczne próby uchwycenia klimatu i charakteru polskiego krajobrazu widzianego oczami przedwojennych mieszkańców kraju. Są „próbkami koloru” miejsc, w których przed Zagładą mieszkali polscy Żydzi. Kolor ciemnozielony symbolizuje zacieniony ogródek w upalny letni dzień, a szary – architekturę sztetli, gdzie drewno po latach zmieniło kolor na srebrzystoszary. Warstwa malarska jest abstrakcyjna i w założeniu utopijna, nie poddająca się obiektywnej, klasycznej weryfikacji. Pierwotnie instalacja nosiła tytuł „Polin”, jednak w Izraelu została zaprezentowana jako „Afterimages” i ostatecznie artysta zdecydował się zachować tę nazwę. Warstwa dźwiękowa, bazująca na znanych melodiach i piosenkach klezmerskich, jest cicho odtwarzana przez system nagłośnieniowy ukryty pod płótnem. Są to krótkie, około 45-sekundowe fragmenty czterech utworów powiązanych z obrazami: obraz zielony – „Bublichki”, wyk. Clara i Minnie Bagelman Barry, lata 50. XX wieku; obraz piaskowy – „Miasteczko Bełz”, wyk. Adam Aston, 1935; obraz szary – „Der Heyzer Bulgar”, wyk. Trio Taklamakan, 2012; obraz jasnoniebieski – „Trombonic Tanz”, wyk. Yale Klezmer Band, ok. 2000.

MBK

Zdjęcia prezentują instalację na wystawie „1945. Nie koniec, nie początek”, w Muzeum POLIN (7.03-15.09.2025).