Kolumienka

Kolumienka

Zmniejszonych proporcji kolumna stanowi przedmiot pamiątkowy, przykład popularnego niegdyś obiektu w typie antiquité. W niewielkiej formie pozwalającej na zabranie ze sobą. Przywoływały w zaciszach gabinetów lub prywatnych kolekcji, oglądane być może wcześniej osobiście przez nabywców, zachowane obiekty zabytkowe. Niezwykłym przykładem tego typu obiekty jest zmniejszona kopia sławnej rzeźby Michała Anioła – Mojżesz, z kościoła San Pietro in Vincoli, zachowana w zbiorach wilanowskich pod numerem inwentarza Wil.3703. Licząca 73,5 cm wysokości, kanelowana kolumienka wsparta jest na prostopadłościennym cokole o kwadratowej, profilowanej bazie, na której czterech ścianach znajdują się płyciny z inskrypcjami. Kolumna zwieńczona jest kapitelem korynckim, na którym umieszczony jest proporcjonalny fragment belkowania. Znajdujące się w płycinach cokołu inskrypcję są wygrawerowane majuskułą, w języku łacińskim, a ich treść dotyczy dziejów kolumny – pierwowzoru, tzw. kolumny maryjnej. Była to kolumna pochodząca z bazyliki Maksencjusza, którą w roku 1614 papież Paweł V z rodu Borghese (pontyfikat 1605-1621) polecił umieścić na placu przed bazyliką Santa Maria Maggiore. Na zwieńczeniu kolumny ustawiona została brązowa figura przedstawiająca Najświętszą Marię Pannę. Kolumna wykonana jest z marmuru, jej obecność w zbiorach wilanowskich odnotowuje inwentarz spisany w roku 1895 przez Georgesa Duchesne’a (George Duchesne, Catalogues des tableaux objects d’art et d’ameublement qui se trouvent au palais de Willanow, pres de Varsovie, appartenant a Monsieur le Comte Xawier Branicki).

Na jednym z boków cokołu znajduje się tekst podsumowujący symbolikę fundacji papieża Pawła V: VASTA COLUMNAM MOLE QUAE STETIT DIU PACIS PROFANA IN AEDE PAULUS TRASTULIT IN ESQUILINUM QUINTUS ET SANCTISSIMAE PAX UNDE VERA EST CONSECRAVIT VIRGINI (Tę oto ogromną kolumnę, która dawniej stała w pogańskiej Świątyni Pokoju, przeniósł na Eskwilin Paweł V i poświęcił Najświętszej Maryi Pannie zawsze Dziewicy. Odtąd pokój prawdziwy panuje.)

Tłumaczenie napisów: A. Wyderko

papież, Paweł V, kolumna, Santa Maria Maggiore, bazylika, Najświętsza Maria Panna, cokół, inskrypcja, pamiątka,