Wazon owoidalny (z garnituru) z pokrywą

W XVII wieku wzrósł poziom zamożności społeczeństwa holenderskiego i w związku z tym powstała potrzeba otaczania się cennymi i pięknymi przedmiotami. Warsztaty ceramiczne produkowały tak zwane garnitury składające się z nieparzystej liczby naczyń – trzech, pięciu, siedmiu – o różnych kształtach, lecz identycznej dekoracji. Ustawiano je symetrycznie na gzymsach drzwi, szaf, kominków, aby bogactwem kształtów i malowanych wzorów ożywiały wnętrze. Prezentowany wazon należał pierwotnie do takiego kompletu. Powstał w najsłynniejszym holenderskim ośrodku produkcji ceramiki w okresie, gdy całą Europę opanowała moda na chińską porcelanę. W XVI wieku emigranci z Italii przynieśli do Niderlandów sztukę wyrobu majoliki – szlachetnej ceramiki pokrytej białym szkliwem i barwnie malowanej. W 1615 roku odbyła się w Delft wielka aukcja, na której tutejsi rzemieślnicy mogli kupić, a przynajmniej obejrzeć, różnorodne przykłady chińskiej porcelany. Te źródła inspiracji wpłynęły na wspaniały rozwój własnej produkcji o indywidualnym charakterze, bogactwie form i dekoracji oraz wysokim poziomie technicznym. Co ciekawe – wizualne podobieństwo do chińskich importów sprawiło, że biało szkliwione, malowane fajanse nazywane były w Holandii porcelaną.

Wazon powstał w wytwórni De Drie Porceleyne Flessies (Trzy Porcelanowe Butelki), założonej w Delft w 1661 roku. Jego twórcą jest Willem Jacobusz van der Kool, który w 1702 roku przejął zakład po ojcu i prowadził go razem z żoną, Anną Marią z domu Schrevelius. Żona odziedziczyła fabrykę w 1717 roku i prowadziła ją nadal samodzielnie do roku 1745, produkując szeroką gamę przedmiotów o wzorach inspirowanych sztuką orientalną. Pomimo wysokiej konkurencji znajdowała zbyt na swoje wyroby nie tylko w kraju, ale też na rynku międzynarodowym, co najlepiej świadczy o ich poziomie.

Barbara Czajkowska