Apartament Turecki. Jadalnia

Nazwy historyczne: Pokóy w Marmur malowany (pocz. XIX w. ); Salon (poł. XIX w.)
Nazwy inne:
Czas powstania: 1629-1641; ok 1775
Architekci: zapewne Maciej Trapola (1629-1641), Szymon Bogumił Zug (ok.1775).

Parterowy, położony w skrzydle północnym apartament zwany Apartamentem Tureckim należy do pierwotnych siedemnastowiecznych sklepionych wnętrz zamku łańcuckiego wzniesionego przez ks. Stanisława Lubomirskiego (1583-1649), pierwszego z tego rodu właściciela Łańcuta. Ok. roku 1775 za księcia Stanisława Lubomirskiego MWK i jego żony księżnej Izabelli z Czartoryskich (1736-1815) urządzono tutaj złożony z dużego salonu pośrodku  z szeroką arkadą oraz sypialni i garderoby, apartament „w marmur malowany” – ozdobiony iluzjonistyczną polichromią, utrzymaną w  monochromatycznej gamie szaro-pomarańczowej z płaszczyznami ścian i sklepienia naśladującej marmur („tureckim” nazwany został w 2 poł. XIX wieku za czasów drugiego ordynata łańcuckiego zapewne z powodu przydanej wówczas egzotycznej olejnej dekoracji ściennej w pokoju sypialnym i usuniętej w 1959 r.).
Pierwsza część wnętrza przed szeroką arkadą, urządzona jako jadalnia, to  prostokątna sala ze sklepieniem kolebkowo-krzyżowym z dwoma oknami w ścianie północnej i prowadzącymi z korytarza północnego jednoskrzydłowymi drzwiami. Ściany i sklepienia pokryte są (odkrytymi w 1959-60 podczas konserwacji przeprowadzonej przez Bronisława Dąbka i Józefa Edwarda Dutkiewicza) pochodzącymi z lat osiemdziesiątych wieku  XVIII iluzjonistycznymi malowidłami ożywionymi klasycystycznymi motywami - imitującymi marmoryzowanie oraz  podziały architektoniczne: z obramieniami pól sklepiennych, gurtami, wnękami arkadowymi z kasetonami w podłuczach i obramieniami ścian tarczowych z dekoracją z monochromatycznym pasem z motywami arabeskowymi (co odpowiada historycznej nazwie „Pokóy w Marmur malowany”).
Bibliografia:
Inwentarz Zamku Łańcuckiego, Wyciąg, AGAD APŁ  786.
Kossakowska- Szanajca Zofia, Majewska-Maszkowska Bożenna, Zamek w Łańcucie, Warszawa 1964, s. 152-154.
Majewska-Maszkowska Bożenna, Mecenat artystyczny Izabelli z Czartoryskich Lubomirskiej 1736-1816, Wrocław-Warszawa-Kraków, 1976, reprodukcja drzeworytu, s. 310 i 462, il. 12, 174-175.
Omilanowska Małgorzata, Sito Jakub, Katalog zabytków sztuki w Polsce, seria nowa T.III, zeszyt 5,Warszawa 1994, s. 27-28.

Aldona Cholewianka-Kruszyńska