Kazimierz

Widok Kazimierza pochodzi z albumu przedstawiającego widoki z Puław i okolic, powstałego na podstawie ilustracji wykonanych z natury przez Barbarę Czernof z Grotenów, prowadzącą wykłady w Instytucie Wychowania Panien. Jest to jej jedyne znane i przypisywane dzieło. Litografie wykonał Armande Cassagne, francuski malarz, akwarelista, litograf i pisarz w drukarni Auguste’a Bry w Paryżu.

Odbitka graficzna przedstawia widok od strony rynku kazimierskiego wzgórza nad Wisłą z kościołem farnym, zamkiem i basztą. Kościół farny łączy w sobie styl gotycki w smukłej bryle i renesansowy w dekoracji fasady, której odzwierciedlenie można znaleźć w wyglądzie nadwiślańskich spichlerzy. W wyniku pożaru w 1561 roku fara uległa zniszczeniu. Pierwsza renesansowa przebudowa miała miejsce w latach 1580–1590, fara była zwieńczona szczytem wschodnim i zachodnim. Drugą renesansową przebudowę, mającą dostosować kościół do liczby wiernych, przeprowadził Jakub Balin – Włoch z pochodzenia, osiadły w Lublinie – dzięki bogatemu fundatorowi Mikołajowi Przybyle. Wtedy też dobudowano półkoliste prezbiterium powiększające kościół prawie dwukrotnie. Odbudowa trwała do 1613 roku. Fara miała duże znaczenie dla ukształtowania się wzoru dla budowli polskiego renesansu.

Tuż za kościołem farnym znajduje się zamek, wybudowany pierwotnie w stylu gotyckim, czego ślady zachowały się jedynie w dolnych partiach. Jego nieregularny kształt został dostosowany do wzgórza. Mieścił osiem izb mieszkalnych, cztery na górze i cztery na dole, w jednej z nich znajdowała się prawdopodobnie kaplica. Aż do czasu zniszczenia przez Szwedów był wielokrotnie przebudowywany. Ozdobnością dorównywał kazimierskim kamienicom. Do dziś zachowały się jego ruiny.

Dalej, na kolejnym wzniesieniu, góruje oddalona od zamku baszta obronna, dawniej pełniąca także funkcję latarni prowadzącej do portu. Obecnie stanowi punkt widokowy pozwalający podziwiać piękno ukształtowania nadwiślańskiego terenu wraz z wkomponowaną zabudową miejską. Przez wzgląd na pierwotną funkcję baszty wejście umieszczono wysoko nad ziemią – na wysokości pierwszego piętra.

Klara Sadkowska