Buty "tyszowiaki"

Wysokie buty skórzane były zakładane do stroju świątecznego, noszone przez mężczyzn, ale także i kobiety. Pochodzą z okresu międzywojennego, zostały pozyskane do muzeum z miejscowości Niemirówek Kolonia koło Zamościa. Wierzchnia część buta była wykonana z trzech części – napiętka (luby), cholewy ze skóry cielęcej oraz przyszwy. Cholewy sięgały zwykle ponad kolana (wysokość 37 cm). Buty szyto po lewej stronie, a potem odwracano je na prawą i do środka wkładano kopyto, na którym nadawano kształt. Na koniec do buta mocowano obcas i przybijano dostosowaną do jego kształtu metalową podkówkę. Oba buty były identyczne i dopiero po dłuższym chodzeniu dopasowywały się do lewej i prawej stopy. Były też obszerne, aby można było w nie włożyć nogę owiniętą onucą, a w czasie silnych mrozów wypełnić specjalnie skręconą słomą. Dla zabezpieczenia przed przemakaniem od zewnątrz były zazwyczaj smarowane dziegciem albo sadzą z tłuszczem – dla nadania ciemnego koloru. Były bardzo solidne, a ponieważ właściciele bardzo je oszczędzali, zakładając tylko na ważne wydarzenia do stroju świątecznego, służyły im przez długie lata.

Ten typ butów wytwarzali szewcy w Tyszowcach, położonych niedaleko Tomaszowa Lubelskiego, stąd ich nazwa. W miasteczku niemal od początku jego istnienia było wielu szewców, a pierwszy cech założono w średniowieczu. Do wyrobu tyszowiaków byli dopuszczeni wyłącznie chrześcijanie. Nabywali je chętnie mieszkańcy południowo-wschodniej Lubelszczyzny, a także północnej części Podkarpacia bezpośrednio od szewców w miasteczku lub na okolicznych targach. Wytwarzania tych butów zaprzestano na początku 2. połowy XX wieku, bo nie było już na nie zbytu.