![MNS/H/1045 Talerz z widokiem kościoła św. Jana Ewangelisty w Szczecinie - ujęcie z góry; Talerz z falistym otokiem, kołnierzem zdobionym delikatnym złoconym ornamentem roślinnym i ręcznie malowanym naszkliwnie widokiem kościoła św. Jana Ewangelisty w Szczecinie ujętym w dekoracyjne obramienie z czterema konchami; w dolnej napis w dwóch wierszach: St. Johannis Kirche in Stettin. Widok w lustrze talerza, wykonany na podstawie ilustracji z bordiury wieloobrazowej ryciny Gustava Franka, przedstawia szczeciński kościół franciszkanów od północy z, ukazanym po lewej stronie prezbiterium, obudowanym zespołem dwukondygnacyjnych budynków klasztoru św. Jana, tworzącym narożnik ul. Św. Ducha. Tynkowana bryła kościoła z widocznym szczytem północnym rozczłonowanym ceglanymi blendami i rozdzielonym klatką schodową prowadzącą do sygnaturki, w ciągu elewacji bocznej wzdłuż biegu ulicy wyznaczona jest gęstym rytmem pionów skarp, a w parterze ciągiem kaplic bocznych. W głębi, w perspektywie ulicy dwupiętrowy budynek z wysokim dachem ceramicznym stojący kalenicowo do ulicy. Po prawej stronie na pierwszym planie fragment stojącego naprzeciwko świątyni budynku z boniowanym narożnikiem. Na stosunkowo szerokiej ulicy grupa barwnie odzianych przechodniów - dwie kobiety w czepkach i mężczyzna w kapeluszu, a przed nimi kobieta idąca środkiem jezdni. Szeroka partia nieba z obłokami na tle błękitu.](/brepo/panel_repo/2023/03/01/hmltvd/contain-360-1000-max-mns-h-1045-diga5164-m.jpg)
Talerz z widokiem kościoła św. Jana Ewangelisty w Szczecinie
1860 — 1864
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Jest częścią kolekcji: Szczecińskie suweniry
Pod koniec XIX wieku, gdy rozwój lokalnego ruchu turystycznego przyspieszył i zaczęła krystalizować się kultura masowa, coraz modniejsze stały się suweniry z podróży, cieszące oko nabywcy i przypominające o interesujących wyjazdach krajowych, czy też zagranicznych. Przedmioty takie raczej w pojedynczych przypadkach posiadały wysoki walor artystyczny, zdecydowaną większość produkowano systemem manufakturowym.
Do dziś klasycznymi pamiątkami z podróży są porcelanowe popielniczki z nadrukiem. Przez wiele lat nie traciły na popularności, zmieniała się jednak ich forma oraz styl przedstawień lub dekoracji. Tego rodzaju suweniry sprzedawane były także w dawnym Szczecinie. Wówczas wraz z nabywającymi je turystami wyjeżdżały z miasta, dziś pokryte patyną czasu, choć nadal w dobrym stanie, trafiają do zbiorów Muzeum Historii Szczecina przekazywane w darze przez aktualnych właścicieli. Przykładem takiej historii jest prezentowana popielniczka przedstawiająca Martktplatz (obecnie Plac Tobrucki) wraz ze słynną szczecińską fontanną autorstwa Ludwika Manzla (1858–1936), ukazującą mityczną boginię Sedinę na łodzi, z masztem żaglowym wspartym na barku, w towarzystwie boga handlu Merkurego, nimf oraz morskich potworów. Imię wymyślonej w XIX wieku boginki, personifikującej morski i handlowy charakter Szczecina, miało pochodzić od Sidinów – germańskiego plemienia z czasów starożytnych, które wedle późniejszych przekazów kronikarskich miało być założycielem grodu nad Odrą. Fontanna 14-metrowej wysokości szybko stała się symbolem miasta i jego wizytówką, chętnie umieszczaną na znakach towarowych lokalnych przedsiębiorstw, ale również pamiątkach turystycznych.
Wielkość wgłębień w prezentowanym egzemplarzu sugeruje, że popielniczka mogła być używana nie tylko do papierosów, ale i cygaretek oraz cygar.
Małgorzata Peszko
Autor / wytwórca
Wymiary
cały obiekt: wysokość: 3.5 cm, szerokość: 15 cm
Rodzaj obiektu
popielniczka, akcesoria do przyjmowania używek, pamiątka
Technika
wyciskanie w formie, szkliwienie, wyrób fabryczny
Tworzywo / materiał
porcelana
Pochodzenie / sposób pozyskania
darowizna
Czas powstania / datowanie
Miejsce powstania / znalezienia
Właściciel
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Numer identyfikacyjny
Lokalizacja / status
1860 — 1864
Muzeum Narodowe w Szczecinie
1908 — 1939
Muzeum Narodowe w Szczecinie
1890 — 1910
Muzeum Narodowe w Szczecinie
odkryj ten TEMAT
Muzeum – Zamek w Łańcucie
odkryj tę ŚCIEŻKĘ
Ścieżka edukacyjna