Tygielek

Porcelanowy tygielek na trzech nóżkach z rączką. W kolekcji wilanowskiej znajdują się 4 tego typu naczynia (Wil.793/1-3 oraz nieco odmienny Wil.2047).

Naczynko zostało ozdobione wariantem tzw. wzoru cebulowego, powstałego w wytwórni miśnieńskiej około 1730 roku. Artyści wzorowali się na porcelanie dalekowschodniej zdobionej motywami roślinnymi w technice kobaltu podszkliwnego. We wzorze pojawiają się kwiaty związane z kulturą Chin takie jak astry, piwonie czy chryzantemy, przekształcone jednak przez europejskich malarzy. W skład motywu wchodzą także owoce – inspirowane granatami lub brzoskwiniami. Jednak wychodzące spod pędzla malarzy kobaltem pracujących w Miśni stylizowane wzory stawały się z biegiem lat coraz bardziej uproszczone i przypominające dobrze znane… cebule. Wzór zaczęto nazywać „cebulowym,” a naczynia zdobione nim wytwórnia w Miśni produkuje do dzisiaj. Można zaryzykować stwierdzenie, że to najpopularniejszy w historii europejskiej porcelany motyw zdobniczy. Jego najczęściej stosowanym wariantem jest ten malowany wyłącznie w technice kobaltu podszkliwnego, pojawiają się jednak także wersje uzupełniane malarstwem naszkliwnym i złoceniami.

Prawdopodobnie niewielki tygielek znalazł się w Wilanowie po ślubie Aleksandry Potockiej z Augustem Potockim. W spisie przedmiotów w pałacu jej ojca Stanisława Septyma Potockiego znajduje się zapis „4 Patelnie małe z rączkami o 3 nóżkach” - być może zostały one przewiezione, wraz z wieloma innymi przedmiotami do rezydencji wilanowskiej. Zapis jest także wskazówką dotyczącą przeznaczenia naczynia. Tego typu przedmioty bywają określone jako naczynia na masło – mogły więc służyć do podawania na stół roztopionego masła do polewania potraw.