treść serwisu

Kufel z pokrywką

Nota popularyzatorska

Tomaszów Lubelski to niewielkie miasto założone na początku XVII wieku przez kanclerza koronnego Jana Zamoyskiego. W 1794 roku powstała tam manufaktura fajansu, którą założył ówczesny ordynat Aleksander August Zamoyski wspólnie z doświadczonym ceramikiem Franciszkiem Mezerem. Okoliczne lasy dostarczały opału, niestety glina występująca w pobliżu nie nadawała się do produkcji szlachetnej ceramiki. Potrzebny surowiec sprowadzano aż z Kamionki Wołoskiej (koło Rawy Ruskiej – obecnie Ukraina). Mimo licznych trudności następca założyciela – Stanisław Kostka Zamoyski, zdołał rozwinąć wytwórnię, której wyroby cieszyły się sporym popytem. W roku 1806 podjęto nawet produkcję porcelany. Niestety dramatyczne wydarzenia polityczne, kampanie wojenne, zmiany granic przerwały dobrą passę, doprowadzając do upadku manufaktury w 1827 roku. Dziś nie został po niej ślad i nawet mieszkańcy nie pamiętają, że obok skrzyżowania ulic Lwowskiej i Kopernika istniała kiedyś wytwórnia, która rozsławiła ich miasteczko.

Wyroby tomaszowskie zachowały się w bardzo małej ilości i są prawdziwymi rarytasami zarówno w zbiorach muzealnych, jak i na rynku antykwarycznym. Muzeum Lubelskie posiada kilka egzemplarzy, wśród których kufel wyróżnia się ciekawą dekoracją malarską. Dwaj kosynierzy przypominają niedawne wydarzenia z insurekcji kościuszkowskiej. Scenka malowana jest dość nieudolnie, przez artystę być może ludowego. Sygnatura umieszczona na spodzie naczynia – Tomassow – wskazuje, że miał problemy z ortografią, co jednak nie umniejsza jego zasług. Pozostawił świadectwo trudnych czasów, w których nawet naczynia codziennego użytku wykorzystywano dla zachowania pamięci o bohaterach i wychowania młodych w duchu patriotycznym.

Barbara Czajkowska

Informacje o obiekcie

Informacje o obiekcie

Autor / wytwórca

Manufaktura fajansu i porcelany w Tomaszowie Lubelskim (Tomaszów Lubelski; 1795-1846)

Wymiary

cały obiekt: wysokość: 21 cm, szerokość: 14 cm

Rodzaj obiektu

naczynie

Technika

zdobienie ceramiki malowaniem

Pochodzenie / sposób pozyskania

z dawnych zasobów

Czas powstania / datowanie

1800 — 1810

Miejsce powstania / znalezienia

powstanie: Tomaszów Lubelski (województwo lubelskie, powiat tomaszowski)

Właściciel

Muzeum Narodowe w Lublinie

Numer identyfikacyjny

S/CS/64/ML

Lokalizacja / status

obiekt nie jest teraz eksponowany

Może Cię również zainteresować:

Dodaj notatkę

Edytuj notatkę

0/500

Jakiś filtr
Data od:
Era
Wiek:
+
Rok:
+
Data do:
Era
Wiek:
+
Rok:
+
asd