Bez tytułu (Stawki x Szkoła Ekonomiczna)

Czarno-białe zdjęcie wykonane szerokokątnym obiektywem prezentujące budynek Zespołu Szkół Licealnych i Ekonomicznych przy ul. Stawki 10 w Warszawie, w miejscu niegdysiejszego Umschlagplatzu – skąd wywieziono tysiące Żydów do niemieckich obozów zagłady.

Fotografia pokazuje ciąg budynku znajdującego się pod adresem Stawki 10, wybudowanego tuż przy tej ulicy. To budynek aktualnego Zespołu Szkół Licealnych i Ekonomicznych nr 1 w Warszawie. Jego tradycja wywodzi się z Państwowego Gimnazjum Kupieckiego i Liceum Administracyjnego im. J. i M. Roeslerów, które przed II wojną światową uchodziło za najlepszą średnią szkołę zawodową w Warszawie. Jej siedziba mieściła się w budynku przy ul. Chłodnej 33. W 1940 do budynku szkoły wprowadził się Dom Sierot Janusza Korczaka, co został wymuszone przez stworzenie getta. Gmach szkoły Roeslerów przy Chłodnej znalazł się bowiem w obrębie zamkniętej dzielnicy żydowskiej, Dom Sierot na końcowym odcinku Krochmalnej – już na obszarze tzw. dzielnicy aryjskiej. Zamiany budynków dokonali Janusz Korczak oraz dyrektor gimnazjum i liceum – Szczepan Bońkowski. Gmach gimnazjum i liceum został zburzony w roku 1944 podczas powstania warszawskiego.

Prezentowany na zdjęciu budynek przy ul. Stawki znajduje się na terenie dawnego Umschlagplazu, czyli „placu przeładunkowego" – dramatycznego miejsca dla historii tysięcy Żydów polskich. Była tu nieistniejąca już rampa kolejowa, gdzie w latach 1942–1943 gromadzono Żydów z getta warszawskiego, aby ich następnie wywieźć do hitlerowskich obozów zagłady, przede wszystkim obozu Treblinka II. Było to miejsce wywózki około 300 tysięcy Żydów.

Małgorzata Bogdańska-Krzyżanek