Sztaba brązowa

Ten tajemniczy wąski przedmiot o półkolistym przekroju wykonany został z brązu. Z jednej strony zakończony jest w szpic, a z drugiej prosto ścięty. Jego powierzchnia jest lekko pofałdowana, „surowa”. Zabytek należy do kategorii tzw. grzywien – wytworów metalowych o kształtach nadanych celowo (np. sztaba lub obręcz), które jednak nie mają ostatecznej, funkcjonalnej formy. Innymi słowy, uważa się je za półprodukty lub surowiec wykorzystywany przez pradziejowych metalurgów. Sztabę znaleziono pod kurhanem. Podobno stanowiła element skarbu, w którego skład wchodziły liczne grzywny, które jak głosiła plotka, miały być przypadkowo „wygrzebane przez świnie”. Co stało się z większością rzekomych grzywien nie wiadomo. Pewne jest natomiast, że ta jedna została przekazana do zbiorów Towarzystwa Starożytności w Szczecinie w 1828 roku przez sędziego Schulte ze Słupska. W zbiorach szczecińskich przechowywana była do 1944 roku, do momentu ewakuacji w głąb Niemiec. Do Szczecina sztaba powróciła w 2009 roku, w efekcie polsko-niemieckiej wymiany dawnych zbiorów archeologicznych. W 2012 roku została opublikowana w okolicznościowym ilustrowanym katalogu pt. „Zaginione – Ocalone. Szczecińska kolekcja starożytności pomorskich / Lost – Saved. The Pomeranian Antiquities Collection of Szczecin”. Grzywna sztabkowata z Dargolezy, datowana na wczesną epokę żelaza, tj. okres halsztacki C–D (lata ok. 750–450/400 BC), należy na terenie Polski do grupy bardzo rzadkich znalezisk.

Dorota Kozłowska