Zameczek Romantyczny

Pocztówka wydana ok. 1930 r. nakładem łańcuckiego przedsiębiorcy i społecznika Władysława Bałucińskiego. Przedstawia Zameczek Romantyczny wzniesiony w 1807 r. dla księżnej Izabelli z Czartoryskich Lubomirskiej. Powstał on wg projektu Chrystiana Piotra Aignera w wyniku przebudowy wcześniejszej budowli wzniesionej prawdopodobnie przez architekta Jana Griesmayera po 1795 r. Zameczek wybudowany został przy tzw. cesarskim gościńcu, przypuszczalnie w miejscu dawnej wieży głuchowskiej (obserwacyjnej), pełniącej straż przednią dla miasta. Prezentuje typ niewielkiej, częściowo otoczonej fosą, murowanej budowli z przystawioną okrągłą, dwupiętrową basztą. Zgodnie z duchem i estetyką panującą na przełomie XVIII i XIX w. służył on, jako swego rodzaju pawilon, dający mieszkającym w nim dostojnym gościom lub właścicielom możliwość azylu, samotności, pozwalał na bliższy kontakt z otaczającą go przyrodą, a więc był miejscem do kontemplacji, odpoczynku pojmowanego w duchu romantyzmu. Autorem stiukowego wystroju wnętrz był współpracownik Aignera Fryderyk Bauman. W XIX w., zameczek, pełnił m.in. rolę mieszkania ogrodników, opiekujących się parkiem. Widoczna przed nim neobarokowa brama wjazdowa z inicjałami III ordynata hr. Romana Potockiego postawiona została w trakcie prac obejmujących przebudowę całego założenia pałacowo-parkowego na przełomie XIX i XX w. Zdjęcie wykonano od strony tzw. parku angielskiego i drogi Trześnik, prowadzącej do dworca kolejowego.

Joanna Kluz