Lato

Obraz należy do kilkunastu obrazów, które Ministerstwo Kultury i Sztuki zakupiło dla zamku łańcuckiego w 1981 r z Galerii Heim w Londynie – były to obrazy, które zabrał zagranicę Alfred Potocki, wyjeżdżając w 1944 r z Łańcuta, przed zbliżającym się frontem radzieckim. Obraz (pastel) przedstawia portret młodej kobiety z bukietem polnych kwiatów z kłosami zboża, personifikującej lato. Obraz jest sygnowany w prawym dolnym rogu „Anna Rajecka fecit” i powstał około 1830 r. Anna Rajecka (po mężu Gault de Saint Germain-  ur. ok. 1762 r w Warszawie, zm. w 1832 r w Paryżu) była polską malarką, stypendystką króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, który wysłał ją na naukę do Paryża. Uczyła się malarstwa u Ludwika Marteau, możliwe że też u Marcella Bacciarellego i dzięki nim znalazła się na dworze króla, uczestnicząc w słynnych obiadach czwartkowych, na których bywało niewiele kobiet. Od ok. 1780 r była wspomnianą stypendystką w Paryżu, gdzie zdobywała wiedzę na temat malarstwa (Jean- Batista Greuze) i doskonaliła się w technice pastelu, która stała się jej ulubioną. Być może, że pobierała też nauki u Elisabeth Vigee – Lebrun. W Paryżu wyszła za mąż za malarza miniaturzystę Pierre – Marie Gault de Saint Germain i pozostała we Francji. Pomimo rozczarowania króla z powodu jej decyzji o pozostaniu we Francji, wspierał ją jeszcze finansowo w Paryżu, w zamian za wysyłanie jej obrazów do Polski. W Paryżu związała się z artystami skupionymi wokół Jacquesa – Louisa Davida, który udzielał wskazówek i poprawiał jej prace. Pod koniec życia straciła wzrok. Artystka malowała głównie portrety, rzadko sceny rodzajowe, wykonywała też miniatury i rysowała, Najbardziej znana jest z kobiecych, a właściwie dziewczęcych portretów w typie Greuze a, do których należy też łańcucki obraz, błędnie uważany za portret Julii Lubomirskiej, córki księżnej marszałkowej (o czym świadczy kartka naklejona na odwrociu z kaligraficznym pismem informującym o tym). Jest to jeden z czterech pasteli przedstawiających cztery pory roku, kryjące się pod półpostaciami dziewcząt trzymających atrybuty, określające jaką porę roku uosabiają. Portret wg S. Wasylewskiego może być autoportretem malarki.

Bożena Rybkowska