Katanka

Katanka to kobiece okrycie wierzchnie, ocieplane noszone w chłodniejszych porach roku. To rodzaj bluzki czy też współczesnego żakietu ze stójką, długimi rękawami i baskiną, zapinanego na guziki. Był to ubiór odświętny, zakładany na koszulę, zwykle ozdobną. Katana była najbardziej reprezentacyjną częścią stroju, dlatego też szyto ją na ogół z dobrych gatunkowo materiałów bogato zdobionych. Występowała często, szczególnie u kobiet zamężnych, z chustą kwadratową złożoną na krzyż okrywającą plecy. Zdobiono ją w miejscach najbardziej widocznych, nie przysłoniętych przez chustę, czyli na przodach i na zakończeniach rękawów. Wykrój pod szyją pozostawał gładki, oblamowany tasiemką, przykrywał go bowiem zdobny kołnierzyk koszuli. Z szerokich rękawów katany widoczne były haftowane rękawy koszuli. Katany szyto z grubszych materiałów szlachetnych takich jak aksamit, sukno, wełna, jednolitych w kolorze albo tkanych ozdobnie. Podszywano je ciepłą flanelką lub barchanem, niekiedy watowano. Strojności dodawały albo gatunek materiału, albo kolor – ciemny, poważny jak czarny lub granat oraz żywy: czerwono-makowy, bordowy, amarantowy, błękitny i zielony. Prezentowana katanka reprezentuje typ zapinany na guziczki, watowany, z długimi dzwonowato rozszerzonymi rękawami, dwiema naszytymi na przodach kieszeniami w kształcie ściętego rombu, oblamowanymi tasiemką i zdobionymi. Spodnia strona rękawów podszyta podszewką z wzorzystej wełenki. Katany, w zależności od regionu nazywane były kabatami, kaftanami, kaftanikami.

Joanna Kluz