Czarka
początek XX w.
Muzeum – Zamek w Łańcucie
Jest częścią kolekcji: Varia
Tłok pieczętny do tuszu z herbami Pilawa i Szreniawa
W zbiorach Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie zachowało się przeszło czterdzieści zabytków sfragistyki, czyli pieczęci lub tłoków pieczętnych. Określenie sfragistyka pochodzi od greckiego słowa sphragis oznaczającego pieczęć (alternatywnie, od języka łacińskiego – sigillum – sygillografia) i definiuje gałąź pomocniczych nauk historycznych, której badania koncentrują się na pieczęciach – odczytywaniu ich znaczenia, a także ustalaniu okoliczności ich powstania. Historia sfragistyki sięga XIX wieku; dostrzeżono wówczas, że pieczęcie mogą stanowić wartościowy materiał źródłowy, wnoszący wiedzę w zakresie ustaleń politycznych, heraldycznych, z zakresu dyplomacji, a także innych wątków związanych z przeszłością.
Zespół pieczęci i tłoków pieczętnych zachowanych w zbiorach Muzeum pod względem czasu powstania sięga aż do XVIII wieku. Pieczęcie oraz tłoki dotyczą nie tylko dóbr wilanowskich. Zespół zawiera obiekty, które powiązać można z konkretnymi osobami – właścicielami Wilanowa w kontekście piastowanych przez nich urzędów, ale także takie, które dokumentują system administrowania dobrami i ich funkcjonowania, nie tylko wilanowskimi.
Prezentowany obiekt jest tłokiem pieczętnym do tuszu (inne tłoki mogą być używane do pieczęci lakowych). Typariusz – a więc część, na której znajduje się odbijany znak, wykonany został w mosiądzu, posiada owalny kształt i jest wklęsłoryty (tzn. że odbijany obraz jest wycięty w głąb). Tłok pieczętny posiada długą, drewnianą rączkę o ciemnobrązowym kolorze. W polu pieczętnym wyryta jest szwajcarska tarcza (określenie definiuje kształt pola tarczy) herbowa podzielona przez środek, wertykalnie, na dwa pola, w których znalazły się godła dwóch herbów: Pilawa oraz Szreniawa bez Krzyża. Pierwsze godło, z herbu Pilawa było znakiem rodziny Potockich, drugie godło – Szreniawa bez Krzyża było znakiem rodziny Lubomirskich. Połączenie tych dwóch herbów pozwala związać ów tłok pieczętny z okresem w dziejach Wilanowa, kiedy mieszkali w nim reprezentanci obu rodów. Taka sytuacja miała miejsce od końca XVIII wieku, kiedy właścicielami majątku zostali Aleksandra z Lubomirskich (1758 albo 1760-1831) oraz jej małżonek, Stanisław Kostka Potocki (1755-1821).
sfragistyka, sphragis, Aleksandra z Lubomirskich, Stanisław Kostka Potocki, właściciel Wilanowa, typariusz, pole pieczętne, Pilawa, Szreniawa
Autor / wytwórca
Wymiary
cały obiekt: wysokość: 7,2 cm, szerokość: 3,2 cm
Rodzaj obiektu
tłok pieczętny
Technika
rytowanie, toczenie
Tworzywo / materiał
metal; miedź ?; drewno
Czas powstania / datowanie
Właściciel
Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
Numer identyfikacyjny
Lokalizacja / status
T. Goode
początek XX w.
Muzeum – Zamek w Łańcucie
T. Goode
początek XX w.
Muzeum – Zamek w Łańcucie
T. Goode
początek XX w.
Muzeum – Zamek w Łańcucie
odkryj ten TEMAT
Muzeum Okręgowe w Toruniu
odkryj tę ŚCIEŻKĘ
Ścieżka edukacyjna
0/500
Używamy plików cookie, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Plikami cookie możesz zarządzać, zmieniając ustawienia swojej przeglądarki internetowej. Więcej informacji w Polityce prywatności.
Używamy plików cookie, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Plikami cookie możesz zarządzać, zmieniając ustawienia swojej przeglądarki internetowej. Więcej informacji w Polityce prywatności.
Zarządzaj plikami cookies:
Ten rodzaj plików cookies jest niezbędny do funkcjonowania serwisu. Możesz zmienić ustawienia swojej przeglądarki tak, aby je zablokować, jednak strona nie będzie wtedy działała prawidłowo.
WYMAGANE
Służą do pomiaru zaangażowania użytkowników i generowania statystyk na temat serwisu w celu lepszego zrozumienia, jak jest używany. Jeśli zablokujesz ten rodzaj cookies nie będziemy mogli zbierać informacji o korzystaniu z serwisu i nie będziemy w stanie monitorować jego wydajności.