Eglise paroissiale de Wlostowice

Widok z Włostowic pochodzi z albumu przedstawiającego widoki z Puław i okolic, powstałego na podstawie ilustracji wykonanych z natury przez Barbarę Czernof z Grotenów, prowadzącą wykłady w Instytucie Wychowania Panien. Jest to jej jedyne znane i przypisywane dzieło. Litografie wykonał Armande Cassagne, francuski malarz, akwarelista, litograf i pisarz w drukarni Auguste’a Bry w Paryżu.

Odbitka graficzna przedstawia fasadę kościoła pw. św. Józefa wśród alei topoli czarnych. Tłoczący się przed bramą ludzie oraz sztandary obrazują obchodzoną w parafii uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa (fr. Fête-Dieu – podpis pod litografią). Atmosferę tej miejscowości z początku XX wieku opisują słowa księdza Karola Dębińskiego: „Podróż przez Włostowice, o ile, czytelniku, nie należysz do cechu cyklistów, nie jest zbyt uciążliwą, bo jedziesz, czy też idziesz ciągle wśród domków czystych, otoczonych ogródkami pełnymi róż i sadami owocowymi, pod cieniem starych rozłożystych drzew”.

Włostowice to dawna wieś, obecnie stanowiąca część Puław. Jej właścicielami byli Tęczyńscy, Lubomirscy i Czartoryscy. Ci ostatni, dbając o oświatę, także tutaj założyli szkoły ludowe. Znajdujący się tam kościół pw. św. Józefa ufundowała Elżbieta Sieniawska. Jest to budowla zaprojektowana przez Franciszka Antoniego Meyera, reprezentująca styl barokowy. Wybudowano ją w latach 1717–1728 w miejsce kościoła zniszczonego przez Szwedów w 1706 roku. W międzyczasie w miejscowości miały miejsce tragiczne wydarzenia – w 1708 roku zaraza, a w roku 1715 susza skutkująca głodem.

Po śmierci hrabiny Zofii z Matuszewiczów Kickiej, krewnej księcia Adama Czartoryskiego, księżna Izabela rozpoczęła kilka fundacji we Włostowicach, którymi chciała zająć się przedwcześnie zmarła na chorobę płuc hrabina. Były to szkoły męska i żeńska, ozdobienie cmentarza i kościoła. Dla Kickiej księżna ufundowała krzyż w Puławach, przeniesiony w XIX wieku na teren włostowickiego cmentarza, zwany Krzyżem Kickiej. Rodzina Czartoryskich zatroszczyła się także o wyposażenie kościoła, ufundowali chrzcielnicę w stylu rokoko oraz obrazy olejne malowane przez Kazimierza Woyniakowskiego z wizerunkami Świętej Rodziny, św. Teresy z Avila i św. Barbary; do dwóch ostatnich pozowały Maria i Zofia Czartoryskie. W ołtarzach bocznych znajdują się obrazy Chrystusa niosącego krzyż i Matki Bożej karmiącej malowane przez Zofię z Matuszewiczów Kicką.

Klara Sadkowska