Popielniczka pamiątkowa z wyobrażeniem Sediny

Pod koniec XIX wieku, gdy rozwój lokalnego ruchu turystycznego przyspieszył i zaczęła krystalizować się kultura masowa, coraz modniejsze stały się suweniry z podróży, cieszące oko nabywcy i przypominające o interesujących wyjazdach krajowych, czy też zagranicznych. Przedmioty takie raczej w pojedynczych przypadkach posiadały wysoki walor artystyczny, zdecydowaną większość produkowano systemem manufakturowym.

Do dziś klasycznymi pamiątkami z podróży są porcelanowe popielniczki z nadrukiem. Przez wiele lat nie traciły na popularności, zmieniała się jednak ich forma oraz styl przedstawień lub dekoracji. Tego rodzaju suweniry sprzedawane były także w dawnym Szczecinie. Wówczas wraz z nabywającymi je turystami wyjeżdżały z miasta, dziś pokryte patyną czasu, choć nadal w dobrym stanie, trafiają do zbiorów Muzeum Historii Szczecina przekazywane w darze przez aktualnych właścicieli. Przykładem takiej historii jest prezentowana popielniczka przedstawiająca Martktplatz (obecnie Plac Tobrucki) wraz ze słynną szczecińską fontanną autorstwa Ludwika Manzla (1858–1936), ukazującą mityczną boginię Sedinę na łodzi, z masztem żaglowym wspartym na barku, w towarzystwie boga handlu Merkurego, nimf oraz morskich potworów. Imię wymyślonej w XIX wieku boginki, personifikującej morski i handlowy charakter Szczecina, miało pochodzić od Sidinów – germańskiego plemienia z czasów starożytnych, które wedle późniejszych przekazów kronikarskich miało być założycielem grodu nad Odrą. Fontanna 14-metrowej wysokości szybko stała się symbolem miasta i jego wizytówką, chętnie umieszczaną na znakach towarowych lokalnych przedsiębiorstw, ale również pamiątkach turystycznych.
Wielkość wgłębień w prezentowanym egzemplarzu sugeruje, że popielniczka mogła być używana nie tylko do papierosów, ale i cygaretek oraz cygar.

Małgorzata Peszko