Szydło

Szydło jest narzędziem jednoznacznie kojarzącym się z wykonywaniem przedmiotów użytkowych z garbowanej skóry. Z biegiem czasu stało się synonimem pracy szewca. W podręcznym zestawie narzędzi wiążących się z obróbką skóry znajdują się ponadto noże z różnorodnie ukształtowaną głownią i uchwytem, igły, drewniane i kamienne gładziki, kopyta szewskie oraz szydła – proste i zakrzywione. Z badań wykopaliskowych znane są okazy kościane, rogowe, a także żelazne i tylko sporadycznie brązowe. Najprostsze do wykonania i zarazem najliczniejsze są szydła z zaostrzonych kości zwierzęcych. Zróżnicowanie tych narzędzi wynika przede wszystkim z jakości i wielkości użytego surowca, a także od częstotliwości napraw ostrza stopniowo tępionego w trakcie użytkowania. Znacznie rzadsze są szydła rogowe, najczęściej wykonane poprzez zaostrzenie naturalnych parostków – poroża samca sarny. Dość powszechnie, do prac wymagających większej precyzji, używano szydeł żelaznych, zaopatrzonych w drewniane trzonki, czasem wzmacnianych u nasady rogowymi pierścieniami-oprawkami. To właśnie szydła żelazne w powszechnej opinii łączy się z wytwórczością skórzaną. Wykonywano nimi otworki w skórze, przez które następnie była przeciągana nić. W zależności od grubości skóry używano szydeł o różnych średnicach kolca (z okrągłym kolcem) i zróżnicowanych przekrojach (z reguły z kolcem owalnym). Różnice dotyczą nie tylko długości i kształtu części „pracującej”, ale też trzonka-uchwytu. Niektóre szydła żelazne zaopatrzone były w trzpień, który był wbijany w drewnianą rączkę, prostą lub profilowaną, którą często ozdabiano motywami geometrycznymi, a niekiedy wzorami zaczerpniętymi ze sztuki skandynawskiej.

Anna Bogumiła Kowalska