Zawieszka bursztynowa

Wyroby z bursztynu to wyjątkowe i rzadkie znaleziska. Uważa się, że przedmioty bursztynowe także w średniowieczu były cenne, wręcz luksusowe. Do takich należy zawieszka w kształcie litery „X”, pochodząca z badań wykopaliskowych na terenie szczecińskiego podzamcza.

Surowiec bursztynowy występował na całym wybrzeżu Bałtyku w obecnych granicach Polski. Początkowo wyroby z bursztynu pochodziły z produkcji domowej dla własnych potrzeb. Dopiero później zaczęło wykształcać się rzemiosło, prawdopodobnie powiązane z rogownictwem.

Najprostszym sposobem obróbki bursztynu była obróbka ręczna za pomocą noża, dłuta, piły oraz świdra. Najpierw grudkę bursztynu oczyszczano z wierzchniej warstwy, tzw. kory. Często w tym momencie wiercono także otwór, gdyż był to bardzo trudny zabieg i podczas wiercenia mogło dojść do pęknięć surowca, czego dowodem są znajdowane odpadki. Otwór wiercono z jednej strony na wylot lub z dwóch stron, przy czym drugi ze sposobów czasem nie kończył się sukcesem, gdyż otwory nie spotykały się w jednej osi. Dopiero, gdy otwór był gotowy przystępowano do odłupywania zbędnego materiału nożem i grubym pilnikiem nadając określoną formę. Na koniec wyrób poddawany był szlifowaniu i polerowaniu w celu wygładzenia nierówności i wyświecenia powierzchni.

Paciorki o zaokrąglonym kształcie obrabiano również na tokarce. Mniej więcej okrągły półprodukt toczono za pomocą kawałka szkła, żelaznego ostrza zwanego rzeziwem, a być może także krzemienia. Następnie przedmiot szlifowano i polerowano nadając mu końcowy wygląd.

Ewa Górkiewicz-Bucka