Talar Rzeszy

Na terenie niemieckiej Rzeszy istniały trzy rodzaje miast o szczególnym statusie. Były to miasta cesarskie podlegające bezpośrednio cesarzowi, wolne miasta w których lokalni książęta zachowywali część władzy oraz tzw. miasta mieszczańskie cieszące się pewną samodzielnością, ale faktycznie kontrolowane przez możnowładcę świeckiego lub duchownego. Wraz ze wzrostem zamożności miasta starały się wyzwolić spod zależności od swoich suwerenów. Do takich właśnie należało biskupie miasto Hildesheim. W 1528 roku rada miejska zwróciła się do cesarza Karola V Habsburga (1500–1558) z prośbą o nadanie herbu i wyjęcie Hildesheim spod zwierzchności biskupiej. Cesarz przychylił się do tej prośby, ale jak się okazało, tylko częściowo. Ten częściowy efekt poselstwa widoczny jest na rewersie prezentowanego talara. Pole rewersu wypełnia herb składający się z tarczy oraz hełmu z labrami i klejnotem, atrybutów właściwych heraldyce rycerskiej. Klejnotem jest półpostać dziewicy, w tradycji miejscowej określanej jako Hildesia, trzymającej w dłoniach wianek z kwiatów róży. Wianek nawiązuje do „tysiącletniego krzewu różanego”, porastającego absydę katedry w Hildesheim. Owalna tarcza widoczna w dolnej części herbu została podzielona w pas na dwa pola. W górnym umieszczono pół-orła, identyfikowanego z orłem cesarskim, a w dolnym szachownicę. W tarczę nowego herbu wkomponowano więc stary herb diecezji Hildesheim uszczerbiony o insygnia władzy duchowej. W przywileju cesarskim określono barwy herbu, w którym dominują tradycyjne kolory biskupów Hildesheim. Ten efektowny herb akcentuje więc zależność miasta od biskupa i jest wyraźną próbą kompromisu między aspiracjami mieszczan, a lojalnością cesarza wobec Kościoła. Mimo, że Hildesheim nie zostało wyniesione do rangi miasta cesarskiego i faktycznie pozostało zależne od biskupa, umocniło swój status częściowo autonomicznej republiki miejskiej. Podkreśla to także łaciński napis umieszczony na talarze: Moneta Nowa Republiki Hildesheim.

Mieszko Pawłowski