Rozeta z kołpaka księcia Franciszka I (1577 - 1620)

Rozety zdobiące kołpak księcia Franciszka I utrwalone zostały na dwóch wizerunkach tego władcy. Najwcześniejszym ich przedstawieniem jest zaginiony portret pędzla Johanna Leonischa z 1616 roku ukazujący spięte w łańcuch rozety na otoku kapelusza książęcego wraz z egretą spinającą wspaniały pióropusz ze strusich piór. Drugim obrazem, szczęśliwie zachowanym do naszych czasów, jest portret pośmiertny Franciszka I z 1621 roku, ze zbiorów Kapituł Katedralnych Merseburga i Naumburga oraz kolegiaty w Zeitz (Vereinigte Domstifter zu Merseburg und Naumburg und des Kollegiatstifts Zeitz). Ilustruje on tę część ceremonii pogrzebowej, w trakcie której ciało księcia odziane w reprezentacyjny strój wystawione było w zamku przez kilka tygodni na widok publiczny. W tym czasie malowano też ostatni portret księcia, zwykle naturalnej wielkości, na którym ukazywano władcę z całym należnym mu splendorem. Niewielkich rozmiarów wizerunek pośmiertny Franciszka I został prawdopodobnie namalowany na podstawie pierwowzoru, jako prezent dla elektorów saskich, z którymi zmarły książę był skoligacony. Do drugiej wojny światowej w kościele zamkowym w Szczecinie wisiały cztery portrety pośmiertne książąt pomorskich, z których trzy zaginęły, a czwarty – Anny Marii brandenburskiej, znajduje się obecnie w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie.

Monika Frankowska-Makała