Forma piernikarska
koniec XVII wieku
Muzeum Zamkowe w Malborku
Jest częścią kolekcji: Szkło artystyczne
Puchar z pokrywą wykonany ze szkła przezroczystego, dekorowany herbem hetmana Adama Mikołaja Sieniawskiego (1666-1726). W zbiorach wilanowskich znajduje się także niemal identyczny kielich należący prawdopodobnie do tego samego kompletu (Wil.26). Oba naczynia choć dekorowane bardzo podobnie różnią się szczegółami – wymiarami, formą i zdobieniem, choć masa z której je wykonano jest taka sama. Takie różnice są charakterystyczne dla ręcznej produkcji, nie jest to rzadkość dla szkieł wykonanych w tym okresie.
Naczynie powstało w pierwszej magnackiej manufakturze szkła luksusowego, zwanej Hutą Kryształową, założonej w 1717 roku przez Adama Mikołaja Sieniawskiego. Jej produkcja od samego początku ukierunkowana była na wytwarzanie przedmiotów najwyższej jakości, ze szkła zwanego kryształowym – nazwanym tak ze względu na jego czystość i twardość, upodabniającą je do kryształu górskiego.
Puchar ozdobiono herbem Leliwa w okrągłym polu, umieszczonym w kartuszu. Pole kartusza dekorują gałązki z listkami i kwiatami, a nad nim widnieje korona szlachecka z klejnotem (5 piór pawich z godłem) oraz para buław hetmańskich – symbol sprawowanego przez Sieniawskiego urzędu. Swego rodzaju tło dla grawerowanej dekoracji stanowi szlif w tzw. karpią łuskę (przypominający plaster miodu), który pokrywa całą powierzchnię czaszy pucharu. Ten typ szlifu uznać można za cechę typową dla huty lubaczowskiej, w której powstał puchar, naśladowaną później przez inne manufaktury. Tak dekorowane szkła produkowano już we wczesnej fazie funkcjonowania wytwórni, co można wnioskować z opisu szkieł wysłanych na pogrzeb jej właściciela w 1726 roku. Na stopie naczynia wygrawerowano skrzyżowane gałązki palmy i lauru – motyw stosowany bardzo często na wyrobach lubaczowskich.
Autor / wytwórca
Wymiary
cały obiekt: wysokość: 30,5 cm, szerokość: 11,2 cm
Rodzaj obiektu
naczynie użytkowe...
Technika
rytowanie, szlifowanie
Tworzywo / materiał
szkło przezroczyste
Czas powstania / datowanie
Miejsce powstania / znalezienia
Właściciel
Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
Numer identyfikacyjny
Lokalizacja / status
koniec XVII wieku
Muzeum Zamkowe w Malborku
XVIII wiek
Muzeum Zamkowe w Malborku
XX wiek
Muzeum Zamkowe w Malborku
odkryj ten TEMAT
Muzeum Narodowe w Szczecinie
odkryj tę ŚCIEŻKĘ
Ścieżka edukacyjna