Klamra do pasa

Klamra do pasa z żelaza, tzw. zawiasowa, zachowana jest fragmentarycznie. Pierwotnie składała się dwóch segmentów, z których zachował się tylko większy oraz z ogniwa łączącego, w rodzaju zawiasu wraz z trzema nitami mocującymi. Jest zdobiona trzema równoległymi żeberkami, dwoma biegnącymi wzdłuż krawędzi i trzecim pomiędzy nimi. Klamry do pasa stanowiły element stroju w ostatnich trzech wiekach p.n.e. Najwcześniejsze okazy mają formę zwykłej sztabki lub pręta o końcach zagiętych w haczyki. Z biegiem czasu powstawały klamry o bardziej złożonej budowie. Okazy dwudzielne składają się z dwóch segmentów połączonych bezpośrednio zawiniętymi na końcach uszkami. Klamry trójdzielne mają dwa ramiona połączone osobnym ogniwem. Okazy zawiasowe, jak wskazuje nazwa, składają się z dwóch płaskich ramion połączonych trzpieniem – jak zawias. Znane nam sprzączki do pasa złożone z ramy i ruchomego kolca pojawiły się na przełomie er i wyparły z użycia mniej praktyczne klamry. Prezentowany egzemplarz znaleziono w wyposażeniu grobu ciałopalnego popielnicowego na cmentarzysku w Kunowie, pow. stargardzki. Nekropolia użytkowana była przez ludność kultury jastorfskiej w okresie od III wieku p.n.e. do przełomu er. Ciało zmarłego zostało skremowane i złożone w glinianej popielnicy. Pozostałościami stosu kremacyjnego zasypano jamę grobową wraz z popielnicą. Jest to obrzędowość typowa dla ludności kultury jastorfskiej praktykującej wyłącznie ciałopalenie. Obrządek szkieletowy upowszechnił się na Pomorzu Zachodnim w I wieku, po zaniku kultury jastorfskiej. Cmentarzysko w Kunowie odkryto przypadkowo w 1968 roku w obrębie żwirowni. Badania ratownicze przeprowadził Ryszard Wołągiewicz z ramienia Muzeum Pomorza Zachodniego (obecnie Muzeum Narodowe w Szczecinie). Na powierzchni 156 arów odkrył 71 obiektów archeologicznych, przede wszystkim grobów ciałopalnych kultury jastorfskiej oraz w mniejszej liczbie wcześniejszej kultury łużyckiej.

Bartłomiej Rogalski