Pontalik z sarkofagu księcia Franciszka I (1577-1620)

W sarkofagu księcia pomorskiego Franciszka I oprócz spektakularnych klejnotów, takich jak wysadzane diamentami ozdoby kołpaka, wspaniałe łańcuchy z zawieszeniami i bransolety, znaleziono także trzy niewielkie złote rozetki w formie kwiatów zbudowanych z dwunastu płatków zdobionych emalią komórkową, inkrustowaną złotymi kropkami, perełkami i zwiniętym spiralnie drutem. Biało emaliowane płatki tworzące wypukłe środki kwiatów, współgrały pierwotnie z perełkami, z których do naszych czasów zachowała się tylko jedna.

Tego typu drobne klejnoty nazywane były pontalikami lub sztuczkami. Pętelki z drutu przylutowane na spodzie służyły do naszywania ich na strój. Pontaliki mogły tworzyć dekoracyjny wzór na tkaninie, używano ich także do spinania kokard lub koronkowych rozet. Podobnej wielkości trójlistne złote, zdobione emalią rozetki spinały rozety do obuwia Franciszka I.

Jak dotąd, nie udało się ustalić umiejscowienia pontalików na stroju księcia. Na pośmiertnym portrecie władcy z 1621 roku ze zbiorów katedry w Merseburgu widoczna jest mała rozetka zdobiona perełkami – poniżej dłoni księcia, obok daty 1620. Trudno jednak stwierdzić, czy jest ona tożsama z jednym z trzech zachowanych pontalików oraz jaką funkcję pełniła w tym miejscu stroju.