Melpomena

Melpomena to w mitologii greckiej jedna z dziewięciu muz, córek Zeusa i Mnemosyne, patronka tragedii. Eksponowane w łańcuckim zamku marmurowe popiersie Melpomeny jest kopią popiersia ze słynnego, antycznego, całopostaciowego posągu marmurowego Melpomeny znajdującego się w zbiorach Musei Vaticani w Rzymie. Posąg jest rzymską kopią z II w. greckiego posągu z brązu z 2 poł. IVw.p.n.e. Znaleziony został w 1774 r. w Villa di Cassino koło Tivoli. Przedstawia Melpomenę jako młodą kobietę, w pozycji stojącej, o klasycznych rysach twarzy, ubraną w chiton, trzymającą w jednej ręce maskę tragiczną, a w drugiej miecz. Głowa Melpomeny przewiązana jest gałązką winorośli z kiściami winogron. Łańcuckie popiersie pochodzi z kolekcji księżnej Izabeli Lubomirskiej (1736-1816), właścicielki łańcuckiego zamku. Wymienione jest w inwentarzu zamku łańcuckiego z 1802 r. (s. 34) jako „Bustum kobiety”, a w inwentarzu z 1805 r. (s. 25) „Podpiersie Białogłowy winogrona na Głowie maiącey”. Eksponowane było wówczas w Apartamencie Tureckim, w muzeum wystawione zostało na kominku w Sali Balowej o klasycystycznym wystroju z około 1800 r. Twórca popiersia nie jest znany, zapewne był to rzeźbiarz włoski. Rzeźba powstała w 4ćw. XVIII w., w epoce klasycyzmu, kiedy to panowała moda na zdobienie pałacowych wnętrz kopiami rzeźb antycznych. Być może nabyta została przez księżną Izabelę Lubomirską podczas jej podróży do Włoch w latach 1785-1786.

Barbara Trojnar