Pas kontuszowy
1767 — 1780
Muzeum Narodowe w Lublinie
Jest częścią kolekcji: Tkaniny, hafty, ubiory i akcesoria stroju XVI–XIX wiek
W XVIII wieku na wschodzie Polski powstawały liczne wytwórnie pasów kontuszowych, czyli persjarnie. Znane i cenione były wyroby ze Stanisławowa, Łohodowa koło Brodów, Nieświeża, a następnie Słucka, Różany, Korca czy Buczacza. Wytwórnie te posiadały możnych protektorów, właścicieli okolicznych dóbr. Pod koniec XVIII wieku duży popyt na pasy spowodował powstanie kilku manufaktur tkackich w Krakowie. Były to niewielkie persjarnie należące do mieszczan krakowskich i zatrudniające niewielu tkaczy.
Wśród właścicieli siedmiu krakowskich warsztatów największe znaczenie miał Franciszek Masłowski. W 1787 roku w wyniku starań uzyskał od króla Stanisława Augusta Poniatowskiego przywilej dający mu wyłączność produkcji i sprzedaży swoich wyrobów w Krakowie i okolicy. Inni tkacze działający na tych terenach pracowali zatem nielegalnie i przezornie sygnowali swoje pasy jedynie inicjałami lub imieniem. Natomiast Masłowski w swoich wyrobach eksponował imię i nazwisko w pełnym brzmieniu, umieszczając je w ramce. Było wytkane w narożnikach jednej z głów, czyli dekoracyjnych zakończeń pasa. Wzory tych pasów były oparte na najbardziej popularnych motywach, występujących w pasach słuckich lub warszawskich wyrobach Paschalisa Jakubowicza.
Pas z kolekcji Muzeum Narodowego w Lublinie to przykład tkaniny o dekoracji głów w formie ukwieconych rozet w dwóch medalionach, inspirowanych bez wątpienia popularnymi motywami pasów słuckich. Jest to pas wysokiej jakości, czterostronny i lity, z dodatkiem srebrnej złoconej nici. Należy do grupy pasów najdłuższych, mierzy 460 cm. Takie tkaniny wyrabiał Masłowski do 1806 roku. Po tym roku zmienił branżę, zajął się handlem winem – towarem niezmiennie popularnym. Zachowany w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie portret Masłowskiego powstał w roku 1810, już po zakończeniu działalności persjarskiej. Ukazuje człowieka pewnego siebie, ubranego w strój polski i dumnie prezentującego fantazyjnie udrapowany pas kontuszowy.
Magdalena Norkowska
Autor / wytwórca
Wymiary
cały obiekt: wysokość: 37.5 cm, szerokość: 460 cm
Rodzaj obiektu
element ubioru, pas kontuszowy
Technika
tkanie
Pochodzenie / sposób pozyskania
zakup
Czas powstania / datowanie
Miejsce powstania / znalezienia
Właściciel
Muzeum Narodowe w Lublinie
Numer identyfikacyjny
Lokalizacja / status
Manufaktura Radziwiłłów
1767 — 1780
Muzeum Narodowe w Lublinie
Jakubowicz, Paschalis
1789 — 1793
Muzeum Narodowe w Lublinie
nieznany
1766 — 1788
Muzeum Narodowe w Lublinie
odkryj ten TEMAT
Muzeum Okręgowe w Toruniu
odkryj tę ŚCIEŻKĘ
Ścieżka edukacyjna
0/500
Używamy plików cookie, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Plikami cookie możesz zarządzać, zmieniając ustawienia swojej przeglądarki internetowej. Więcej informacji w Polityce prywatności.
Używamy plików cookie, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Plikami cookie możesz zarządzać, zmieniając ustawienia swojej przeglądarki internetowej. Więcej informacji w Polityce prywatności.
Zarządzaj plikami cookies:
Ten rodzaj plików cookies jest niezbędny do funkcjonowania serwisu. Możesz zmienić ustawienia swojej przeglądarki tak, aby je zablokować, jednak strona nie będzie wtedy działała prawidłowo.
WYMAGANE
Służą do pomiaru zaangażowania użytkowników i generowania statystyk na temat serwisu w celu lepszego zrozumienia, jak jest używany. Jeśli zablokujesz ten rodzaj cookies nie będziemy mogli zbierać informacji o korzystaniu z serwisu i nie będziemy w stanie monitorować jego wydajności.