Tonneau

Tonneaeu to jednokonny powóz z przełomu XIX i XX w dla pań, którym powoziły same. Znajdujące się w zbiorach Muzeum-Zamek w Łańcucie, tonneau pochodzi z Wielkopolski i zostało podarowane muzealnej Kolekcji Pojazdów. Gruntowny remont przeszło w renomowanej firmie Bogajewiczów w Pniewach Szamotulskiech, istniejącej w latach 1890- 2015. Tonneau (fr. beczka) to nazwa własna dla dwukołowego, jednokonnego pojazdu mającego wysokie pełne nadwozie przypominające beczką, stąd jego francuska nazwa. Wejście znajduje się z tyłu poprzez pełne niewiele niższe drzwi , powyżej zabezpieczone poprzecznym, długim niklowanym hakiem. Przy podnóżku podwieszony jest mały stopień. Wewnątrz, wszystkie ściany są jednolicie, podobnie ja drzwi, tapicerowane i mają dwie wzdłużne tapicerowane ławki, z których po stronie prawej, zajmowana przez powożąca damę, ma półkoliste wgłębienie, dzięki któremu siedziała na niej przodem do kierunku jazdy. Na drugiej ławce, bokiem, siedział towarzyszący damie służący, czyli groom. Podczas jazdy stanowił asystę, oraz przyprowadzał zaprzęg ze stajni i odprowadzał tam po skończonym spacerze, poza tym zajmował się nim, gdy dama go opuszczała. Z przodu, przy krawędzi nadwozia znajduje się niklowany widelec, na którym opierały się lejce. Także z przodu nadwozia, po obu stronach widelca znajdują się uchwyty na latarnie a wzdłuż boków płaskie, drewniane, na końcach wygięte wachlarze. Z przodu, w dolnej partii skrzyni zamontowane są na stałe dwa dyszle, w których chodził koń w chomątowej uprzęży- specjalne skórzane pętle mocowane są do wygiętych okutych końcówek dyszli. Tonneau nazywane gouverness car przeznaczone było także do spacerów kilkuletnich dzieci z boną, powożony przez samą opiekunkę. W pojeździe poza boną jechały tylko dzieci, bez asysty groom’a.

Aldona Cholewianka-Kruszyńska