Dyon niosący Arou

Figurka przedstawia dwie postacie, z których jedna siedzi na ramionach drugiej. Takie ujęcie nawiązuje do mitu o wędrówce Dogonów z kraju Mande, leżącego prawdopodobnie w granicach dzisiejszej Republiki Gwinei, oddalonego o ponad 700 km od Masywu Bandiagara, ich współczesnej ojczyzny. Dogonowie przemieszczali się w kilku falach między XII a XV wiekiem. Mit opowiada o wędrówce czterech przodków, braci Dyon, Ono, Domno i najmłodszego Arou. Od nich wywodzą się cztery wielkie grupy Dogonów, określane często przez nich terminem plemion. Dyon niósł zmęczonego marszem Arou na ramionach, a ten wykorzystał lepszą widoczność i jako pierwszy zgłosił pretensje do rozciągających się na horyzoncie ziem. Dyon rozwścieczony śmiałością i nieprzestrzeganiem porządku starszeństwa przez najmłodszego brata zostawił go na drodze. Arou wędrując samotnie spotkał starą kobietę, której zaoferował pomoc. Kobieta w zamian za szacunek i troskę, z jaką się do niej zwrócił podarowała najmłodszemu z braci niezwykłe magiczne dary, dzięki którym potomkowie Arou skutecznie bronili się przed wrogami, udomowili zwierzęta oraz wywoływali deszcze. Arou wyposażony w tak wspaniałe dary dołączył do braci i wspólnie kontynuowali podróż.

Mit o wędrówce czterech braci przedstawia proces osiedlania się Dogonów oraz ich organizację społeczną, religijną i polityczną. Od najstarszego Dyona, wywodzi się bowiem większość rolników, którzy osiedlili się na Płaskowyżu Bandiagara. Potomkowie Ono, również rolnicy, zajęli tereny położone na południowy wschód od Masywu. Następcy Domno to handlarze i rzemieślnicy, zamieszkujący tereny wokół Douentzy i Hombori, natomiast potomkowie Arou zostali wodzami i kapłanami, którzy osiedlili się u podnóża Masywu Bandiagara.

Ewa Prądzyńska