Parawan

S.1061MŁ, parawan rokokowy ze scenkami chińskimi
Parawan składa się zazwyczaj z kilku przegubowo łączonych skrzydeł. Mebel spełnia rolę ruchomej ścianki służącej do zasłonięcia lub wygrodzenia przestrzeni. Jest to jeden z najbardziej funkcjonalnych i poręcznych sprzętów stosowanych we wnętrzach mieszkalnych. Jego nazwa pochodzi z włoskiego „para vento” tłumaczonego jako osłonę od wiatru. Francuzi zapożyczyli termin i spopularyzowali  pod nazwą „paravent”. Parawany pochodzą z Chin. W Europie pojawiły się one prawdopodobnie w XVI w., gdy wyprawy odkrywców i kupców rozbudziły europejską fascynację Dalekim Wschodem. Wraz ze wzrostem zainteresowania szeroko pojętą kulturą orientu, nasiliło się zapotrzebowanie na dalekowschodnie wyroby rzemiosła lub ich europejskie naśladownictwa. W Europie parawany cieszyły się największą popularnością w XVIII i XIX w. W urządzaniu wnętrz  dalekowschodnia stylistyka ulegała przeobrażeniom, dostosowywana do potrzeb aktualnie panującej mody. Widać to szczególnie dobrze w sztuce francuskiej regencji oraz rokoka, na których wzorowała się reszta Europy. Przykładem połączenia europejskości i orientu jest prezentowany parawan, wypełniony częściowo tkaniną jedwabną. W jego ramową drewnianą i złoconą konstrukcję, ozdobioną typowymi dla stylu rokoka snycerowanymi motywami kogucich grzebieni, muszli i kwiatów, wprawiono w górnej części osiem rodzajowych widoków chińskich, malowanych akwarelą na papierze. Mebel znajdował się na wyposażeniu łańcuckich wnętrz zamkowych przed drugą wojną światową.
Teresa Bagińska-Żurawska https://orcid.org/0000-0002-9243-3967