Grot strzały łuku

Jedną z kategorii zabytków znajdowanych na stanowiskach sepulkralnych są militaria. Znajdują się przede wszystkim w obrębie jamy grobowej jako wyposażenie zmarłego i takie przypadki interpretuje się jako pochówki wojowników. Zdarzają się również znaleziska tego typu przedmiotów na obszarze pomiędzy grobami. Wówczas okoliczności ich zdeponowania na obszarze cmentarzyska nie zawsze są oczywiste dla archeologów.

Na cmentarzysku w Cedyni, będącym częścią tamtejszego średniowiecznego kompleksu osadniczego, wśród różnych rodzajów uzbrojenia znajdowanych w samym wyposażeniu zmarłych dominują noże bojowe, czyli rodzaj broni białej o głowni dłuższej niż 20 cm. Znaleziono również jedną ostrogę, stanowiącą element uzbrojenia obronnego jeźdźca oraz grot strzały łuku – jedyny, jaki na cmentarzysku intencjonalnie włożono do grobu.

Nie dla wszystkich pochówków z tego cmentarzyska udało się określić płeć, jednak tam, gdzie było to możliwe, widać prawidłowość, jaką było występowanie uzbrojenia w grobach męskich. Wyjątek stanowi kolejny grot strzały łuku, którego ułożenie względem szkieletu wskazuje, że nie tworzył on wyposażenia. Tkwił bowiem w klatce piersiowej pochowanej w tym grobie kobiety, prawdopodobnie przyczyniając się do jej śmierci.

Prezentowany żelazny grot strzały łuku jest jednak przykładem elementu uzbrojenia znalezionego obok jamy grobowej, przez co możliwość postawienia bardziej konkretnych wniosków co do okoliczności, w jakich znalazł się na cmentarzysku, są dość ograniczone. Charakteryzuje się długimi zadziorami liścia, czyniącymi go trudnym do usunięcia po osiągnięciu zamierzonego celu. Datowany jest na przełom X/XI lub XI wiek.

Ewa Górkiewicz-Bucka