![N/Bn/1626/ML N/Bn/1626/ML - Aw. W prostej ramce tło z motywami roślinno-geometrycznymi. Centralnie od góry w łuku: BANK POLSKI / PIĘDZIESIĄT ZŁOTYCH; niżej poziomo: WARSZAWA dn. 28 Lutego 1919 roku. / Dyrekcja Banku Polskiego.
Podpisy: Zygmunt Chamiec, Stanisław Karpiński. Niżej dwa ozdobne tonda; z lewej z wizerunkiem Tadeusza Kościuszki, z prawej znak wodny z podobizną wodza z profilu oraz ręcznie odbitym kolejnym numerem wzoru: 3423. W owalnych kartuszach w rogach oznaczenie nominału: 50, a w ramkach zdublowana numeracja: 026123 – A.42 / A.42 – 026123
Rw. W prostej ramce tło z motywów arabeski, symboliki rolnictwa i handlu. W rogach oznaczenie nominału: 50. Centralnie od góry poziomo napis: PIĘĆDZIESIĄT ZŁOTYCH
Niżej mniejszą czcionką: Na mocy uchwały sejmowej / bilety Banku Polskiego / są prawnym środkiem płatniczym / w Polsce
Niżej sankcja karna: PODRABIANIE BILTÓW I WSPÓŁ[ZIAŁANIE W] ICH ROZPOWSZECHNIANIU / KARANE JEST [CIĘŻKIM W]IĘZIENIEM
U dołu dwa tonda; w lewym znak wodny z wizerunkiem Tadeusza Kościuszki z profilu, w prawym godło państwa polskiego.
Dwustronne napisy w kolorze czerwonym: u góry z lewej i u dołu z prawej strony: Bez wartości oraz skośnie pomiędzy dwiema równoległymi podwójnymi liniami: WZÓR. Banknot perforowany trzema dziurkami o średnicy około 10 mm.](/brepo/panel_repo/2022/04/16/gs1oqw/contain-360-1000-max-n-bn-1626-ml-001.jpg)
50 złotych - wzór
1919
Muzeum Narodowe w Lublinie
Jest częścią kolekcji: Pieniądz papierowy okresu II Rzeczpospolitej
Na mocy ustawy sejmu Rzeczypospolitej z 28 lutego 1919 roku przystąpiono do realizacji planu wprowadzenia nowej polskiej waluty, która miała zastąpić znajdujące się w obiegu pieniądze zaborców oraz niemieckich władz okupacyjnych. Zgodnie ze wspomnianą decyzją nowa waluta miała nosić nazwę złoty. W przypadku banknotów postanowiono zlecić ich druk poza granicami Polski. W obiegu miały pojawić się nominały 1, 2, 5, 10, 20, 50, 100, 500, 1000 i 5000 złotych. Jak widać, inflacyjne doświadczenia z lat wojny oraz pierwszych miesięcy po odzyskaniu niepodległości dały o sobie znać w postaci decyzji o druku banknotów 1000- i 5000-złotowych. W rzeczywistości nigdy nie podjęto oficjalnego postanowienia o wprowadzeniu ich do obiegu. Banknoty 500-złotowe, podobnie jak 100-, 1000- i 5000-złotowe, wydrukowano w londyńskiej drukarni Waterlow & Sons. Niższe nominały powstały w drukarni Banku Francuskiego. Moment wprowadzenia do obiegu banknotów wszystkich nominałów znacznie rozciągnął się w czasie. Trudna sytuacja gospodarcza, spowodowana koniecznością scalania ziem należących przez długi czas do trzech różnych zaborców, straty wojenne, a przede wszystkim ciężar walk o utrzymanie granic uniemożliwiły szybkie wprowadzenie w życie decyzji sejmu z 28 lutego 1919 roku. Stało się tak dopiero w 1924 roku, w ramach realizacji tak zwanej reformy Władysława Grabskiego. Nie obyło się przy tym bez komplikacji prawnych. Banknoty, które przeleżały w magazynach pięć lat, w momencie wprowadzenia do obiegu nosiły podpisy osób, które nie zasiadały we władzach banku. Szata graficzna banknotu o nominale 500 złotych była utrzymana w tonacji szarozielonej. Na awersie – tak jak w przypadku większości banknotów z 1919 roku – umieszczono portret Tadeusza Kościuszki. Warto też zwrócić uwagę na niecodzienne motywy owoców i warzyw dyskretnie wplecione w elementy ozdobne zarówno awersu, jak i rewersu. Banknot miał wymiary 180 x 110 mm, był zatem wyraźnie większy od swego współczesnego odpowiednika.
Wyróżniane są dwie odmiany banknotu 500-złotowego, „a” i „b”. Podstawowym kryterium jest wysokość cyfr w numerze serii (3,38 lub 3,75 mm), ale też długość numeratora (19,5 oraz 20,7 mm). Prezentowany banknot jest jednym z 79 233 wydrukowanych egzemplarzy i należy do odmiany „a”, czyli tej z nieco niższymi cyframi i krótszym numeratorem.
Leszek Poniewozik
Autor / wytwórca
Wymiary
cały obiekt: wysokość: 108 mm, szerokość: 181 mm
Rodzaj obiektu
pieniądz papierowy
Technika
druk
Tworzywo / materiał
papier
Czas powstania / datowanie
Miejsce powstania / znalezienia
Numer identyfikacyjny
Lokalizacja / status
1919
Muzeum Narodowe w Lublinie
1919
Muzeum Narodowe w Lublinie
1919
Muzeum Narodowe w Lublinie
odkryj ten TEMAT
Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
odkryj tę ŚCIEŻKĘ
Ścieżka edukacyjna