De Kruisoprichting | Podniesienie krzyża

Rycina reprodukcyjna prawej części obrazu ołtarzowego Podniesienie krzyża, autorstwa Pietera Pauwela Rubensa (1577–1640), przedstawia wydarzenia rozgrywające się na Golgocie. Na pierwszym planie półleży kobieta, do której tuli się małe, nagie, przerażone dziecko. Za jej głową w różnych pozach przysiadły trzy inne kobiety w różnym wieku, do których lgną i tulą się wystraszone kilkulatki. Wszystkie kobiety lamentują nad ukrzyżowanym Chrystusem. Za nimi stoją dwie osoby pozornie pełne spokoju. Matka Boska zwrócona tyłem do krzyża, a kierująca wzrok w jego stronę i św. Jan Ewangelista z łagodnym wyrazem twarzy, który uspokaja ją trzymając za ręce. W tle po lewej widać kilku mężczyzn pomagających przy podnoszeniu krzyża, a po prawej ciemny stok wzniesienia otaczającego miejsce kaźni (porównaj z ryciną MNS/Graf/3886).

Pod ryciną widoczny jest fragment dedykacji dla Cornelisa van der Geesta (1577–1638), bogatego antwerpskiego kupca i mecenasa artystów. Formuła przywileju drukarskiego mówi, że wydał go chrześcijański władca Belgów i Batawów, czyli Filip IV Habsburg (1605–1665), rządzący wówczas w południowej części Królestwa Niderlandów i ujścia Renu.

Pierwowzór prezentowanej ryciny Rubens stworzył w latach 1610–1611 do kościoła zamkowego św. Walpurgi w Antwerpii, jednak od 1816 roku znajdował się w antwerpskiej katedrze Najświętszej Marii Panny.

Jan Witdoeck (około 1615 – po 1642), flamandzki rytownik, rysownik i marszand, początkowo kształcił się u rytownika Lucasa Vorstermana I (1595–1675) współpracującego z Rubensem. W latach 1631–1633 był uczniem malarza i grafika Cornelisa Schuta (1597–1655), którego prace kopiował. Należał do ostatniej generacji pracowników warsztatu Rubensa, z którym współpracował od około 1635. Zajmował się wówczas wykonywaniem rycin reprodukcyjnych dużych formatów o tematyce religijnej, mitologicznej i alegorycznej.

Ewa Gwiazdowska