Nakrycie głowy mężatki ("skośniak ", "dupka")
Muzeum Narodowe w Lublinie
Jest częścią kolekcji: Rzemiosło ludowe Lubelszczyzny (XIX/XX wieku)
Czepiec mężatki, nazywany kapturem, pochodzi z miejscowości Szostaki w powiecie bialskim. Został wykonany przez krawcową w 1914 roku z kolorowego perkalu w kolorze pąsowym, jest skrojony z czterech części i ozdobnie obszyty na brzegach srebrnym szychem. Z przodu od strony czoła ma trójkątne ząbkowate wycięcie, w części tylnej jest ściągnięty wstążką, co optycznie wydłuża linię głowy. Czepiec w dużej części okalał tył głowy, przysłaniając uszy. Przed nałożeniem go kobiety zakładały, a właściwie nawlekały na włosy kimbałkę (drewnianą obręcz), by „znaleźć się” w jej środku. Należało najpierw końcówkę włosów ułożyć nad czołem, a zwisające włosy rozdzielano na dwie połowy przez środek głowy i owijano je na kimbałkę. Taka forma uczesania sprawiała, że włosy były w całości ukryte pod czepkiem.
Ten rodzaj nakrycia głowy był zakładany tylko do stroju świątecznego, który w tym regionie nazywano nadbużańskim. Jego zasięg obecnie obejmuje nie tylko część powiatu bialskiego w granicach Polski, ale też i Ukrainy. Ten typ stroju u naszych wschodnich sąsiadów był noszony bardzo podobnie, co widać na jednej z zachowanych fotografii, na której kobiety mają identyczne czepce jak opisywany, a inne bez charakterystycznego czubka z przodu. Zapewne wzięło się to z drobnych różnic lokalnych, które mogły wynikać z innowacji wprowadzanych przez tamtejsze krawcowe. Mimo iż forma stroju była podobna, to jednak kobiety go noszące chciały się wyróżniać, choćby poprzez nieco odmienne zdobienia czy drobne innowacje, które nie zmieniały fasonu.
Autor / wytwórca
Rodzaj obiektu
strój ludowy
Technika
szycie
Czas powstania / datowanie
Miejsce powstania / znalezienia
Numer identyfikacyjny
Lokalizacja / status
Muzeum Narodowe w Lublinie
1901 — 1950
Muzeum Narodowe w Lublinie
1890 — 1910
Muzeum Narodowe w Lublinie
odkryj ten TEMAT
Muzeum Okręgowe w Toruniu
odkryj tę ŚCIEŻKĘ
Ścieżka edukacyjna