Jeźdźcy

Juliusz Kossak był nestorem rodu artystów. W latach 1844–1850 obserwował obyczaje arystokracji i codzienne życie w szlacheckich dworach w Małopolsce, na Podolu, Wołyniu i Ukrainie. Tam też zrodziło się jego zainteresowanie studiami koni. Oglądał je podczas polowań, przejażdżek i wyścigów. Kossak spędził pewien czas w jego majątku ziemskim w Bolestraszycach, tam też poznał warsztat twórczy artysty. W zbiorach Muzeum Narodowego w Szczecinie znajduje się obraz Jeźdźcy z 1896 roku. Kompozycja przedstawia czterech jeźdźców jadących parami, zwróconych w prawo. Na dwóch pierwszych koniach (bułanach) siedzą jeźdźcy w niebieskich mundurach z czerwonymi wyłogami kołnierzy i lampasami na spodniach, w czarnych wysokich czakach ¬– wysokich czapach wojskowych używanych od końca XVIII wieku do początków XX wieku w oddziałach frontowych. Za nimi podążają dwaj jeźdźcy na koniach jasnej maści. Pierwszy z brzegu ubrany jest w jasnofioletowy kaftan i futrzaną burkę. Drugi ma kurtkę jasnozieloną i czerwoną czapkę z dużym futrzanym otokiem. Na drugim planie wyłaniają się wozy, konie i postaci ludzi. Na dalekim trzecim planie widoczne są zarysy miasta. Realistyczne przedstawienie koni oraz mundurów żołnierzy pokazują świetne operowanie kolorem. Obraz został namalowany trzy lata przed śmiercią, kiedy artysta miał jasno określone credo swej pracy, w której centrum znajdowała się troska o pielęgnowanie tożsamości narodowej w czasie niepodległości Polski.

Beata Małgorzata Wolska