Przęślik

Przęślik, czyli okrągły przedmiot, który służył do obciążania wrzeciona i nadawania nici lepszego ruchu wirowego podczas przędzenia, został znaleziony na terenie grodziska wczesnośredniowiecznego w Czermnie – wymienianym w źródłach pisanych Czerwienia, jednego z grodów obronnych terytorium Grodów Czerwieńskich.

Opisywany przęślik został wykonany z różowego łupku owruckiego, czyli skały pochodzącej z terenów Ukrainy (okolice miejscowości Owrucz – stąd jego nazwa). Jest jednym z kolekcji dwudziestu jeden przęślików wykutych z tego samego surowca, różniących się między sobą szczegółami budowy. Posiada najmniejszą ze wszystkich egzemplarzy średnicę, stosunkowo duży otwór, nieco nieregularny trójkątny obrys. Można przypuszczać, że nie mógł pełnić swojej podstawowej funkcji, czyli być używany do przędzenia. Zapewne wykorzystywano jego walory ozdobne (służył jako zawieszka) lub był rodzajem środka płatniczego w handlu wymiennym.

Kamienne przęśliki z Czermna, przechowywane od kilkudziesięciu lat w zbiorach Muzeum Narodowego w Lublinie, są importem z terenu Rusi na obszar państwa piastowskiego. Najliczniej występują na wschodnich obszarach pogranicznych. Zjawisko rozprzestrzeniania się tych przedmiotów miało miejsce od połowy X do końca XIII wieku.