Pas panny młodej

Wieś Jamno, obecnie dzielnica Koszalina, dawniej przez większość część roku była odcięta od świata. Wielowiekowa izolacja połączona z uwarunkowaniami historycznymi i etnicznymi przyczyniła się do rozwinięcia w Jamnie i sąsiadującej z nim wsi Łabusz odrębnej kultury, która łączyła w sobie elementy tradycji słowiańskiej ze zwyczajami napływowej ludności niemieckiej i najprawdopodobniej również holenderskiej. Podobnie jak w przypadku innych grup etnicznych, jednym z głównych elementów wyróżniających mieszkańców Jamna, był strój. Cechowało go stosowanie powszechnych u Słowian samodziałów i dominacja koloru czerwonego, stanowiącego tło dla wąskich pasów w kolorach czarnym, zielonym, żółtym, granatowym i białym. W jego odświętnej, ślubnej wersji, szczególnie charakterystycznymi elementami były wysoki czarny kapelusz męski i bogato zdobiona kwiatami i paciorkami mosiężna korona oraz efektowny pas kobiecy. Pasy ślubne wykonywane były z usztywnianej od środka tkaniny, zapinane na ozdobną klamrę i dekorowane okrągłymi blaszkami z wytłoczonym ornamentem. Sama forma pasa z metalowymi zdobieniami nie była swoista tyko dla kultury jamneńskiej. Jako element stroju ludowego, którego genezy możemy dopatrywać się w metalowych pasach kultury rycerskiej, a następnie szlacheckiej i mieszczańskiej, występował także u innych grup. W archiwum zdjęć Działu Etnografii Pomorza Muzeum Narodowego w Szczecinie znajduje się fotografia panny młodej w tradycyjnym jamneńskim stroju ślubnym. Można na nim zauważyć, że pas założony jest na czarny gorset, wysoko w talii. Prezentowany pas pochodzi z XIX wieku. Jest obciągnięty czerwonym jedwabiem i zdobiony dziesięcioma blaszkami z wypukłym ornamentem rozety. Do czasów współczesnych zachowała się jedynie połowa jego bogato zdobionej stylizowanym ornamentem roślinnym klamry. Pas pierwotnie znajdował się w kolekcji Pommersches Landesmuseum Stettin.

Agnieszka Słowińska