skróty po głównych elementach serwisu
strona główna strona główna
Zmień język na angielski EN
Zaloguj się
Powrót na poprzednią stronę
wyszukiwarka serwisu
zmień język naEN
treść serwisu

Kultura materialna Pomorza Zachodniego Muzeum Narodowe w Szczecinie

Związana z gospodarstwem domowym, 2. połowa XVIII – 1. połowa XX w. – zespół będący świadectwem dawnej kultury ludowej Pomorza Zachodniego. Wybrane obiekty posiadają charakterystyczne dla regionu cechy i odnoszą się do życia codziennego związanego z domem, gospodarstwem i życiem społecznym: meble i wyposażenie domu, ceramika, przedmioty i sprzęty kuchenne, tkackie, związane z higieną, elementy stroju oraz rekwizyty obrzędowe - kolędnicze i żniwne.

Obiekty

0
Miech jednokomorowy - ujęcie z boku; Jednokomorowy nieduży miech wykonany z ręcznie wyprawianej skóry, mocowany za pomocą nitów do drewnianej obudowy. Obudowa w formie dwóch płaskich łezkowatych powierzchni o zaokrąglonych brzegach, wyposażonych w lekko rozszerzające się ku końcowi rękojeści. W dolnej rękojeści widoczne dwie pary płytkich nacięć oraz wbity od spodu gwóźdź. Górna powierzchnia obudowy ozdobiona dookolnymi rytami, w dolnej, pośrodku wycięty otwór. W przedniej części urządzenia mocowana, wykonana z blachy, dość długa dysza w kształcie ściętego stożka.

Miech jednokomorowy

nieznany

1901 — 1945

Muzeum Narodowe w Szczecinie

Dzban z brodaczem - ujęcie z przodu; Naczynie kamionkowe należące do typu tzw. Bartmannskrug, dzban z brodaczem. Podstawa dna wąska, wyraźnie zarysowana przechodząca w kulisty brzusiec, na którego płaszczyźnie odciśnięto stemplem medaliony. Jeden widoczny w całości z przodu naczynia, drugi widoczny fragment na środku z lewej strony. Medalion z przedstawieniem ukoronowanego herbu zamkniętego w owalu wypełnionym motywami roślinnymi. Na tarczy herbowej typu hiszpańskiego widoczny m.in. motyw stojącego lwa, będącego godłem Frechen. Na wąskiej szyjce, powyżej wyraźnie wyodrębnionego kołnierza w postaci plastycznego wałka, dookolny, ryty pasek. Na części lewej strony szyjki, częściowo na górnej części brzuśca odciśnięto klejny stempel. Widoczny tylko fragment. Z prawej strony naczynia ucho taśmowe, wzdłużne z górnym punktem zaczepienia na kołnierzu szyjki, a dolnym w miejscu przechodzenia brzuśca w szyjkę. Powierzchnia naczynia glazurowana na kolor brązowy.

Dzban z brodaczem

nieznany

1600 — 1699

Muzeum Narodowe w Szczecinie

Kamizelka męska - ujęcie z przodu; Kamizelka część męskiego stroju z półwyspu Mönchgut na Rugii/Niemcy. Przód z tkaniny wełnianej, prawdopodobnie wykonanej na krosnach tkackich, wzór w wąskie paski ułożone na kamizelce poprzecznie w kolorach: czerwonym, szarym, brązowym i białym. Pod szyją wysoka stójka, klapy szeroko wyłożone zapinane na górze na mosiężne guziki. Zapięcie dwurzędowe na 7 mosiężnych guzików. Pod stójką, po obu jej stronach po jednym mosiężnym guziku ( forma ozdoby). Na bokach małe wpuszczane kieszonki, dół zakończony prosto. Podszewka z białego lnianego płótna wykonanego na krosnach tkackich splotem płóciennym prostym.

Kamizelka męska

nieznany

1870 — 1920

Muzeum Narodowe w Szczecinie

Czepek damski - ujęcie z przodu; Czepek damski, codzienny. Wykonany z tkanin produkcji fabrycznej (wełna, atłas) i białego, lnianego płótna wykonanego na krosnach tkackich splotem płóciennym prostym. Główka czepca z tkaniny wełnianej, czarnej, wokół główki naszyta czarna atłasowa tkanina. Czepek zszyty z dwóch kawałków, szew wzdłuż pionowej linii głowy, ściągany nad karkiem nicią. Główka wyraźnie zaokrąglona, zachodząca wyraźnie na uszy. Od środka czepek podbity lnianym, białym płótnem i wypełniony grubym usztywniającym materiałem. Przez wszystkie warstwy tkanin przechodzą w wielu miejscach przeszycia białymi i czarnymi nićmi tworzącymi ich złączenie jako przepikowanie tkaniny. Literatura:

Czepek damski

nieznany

1850 — 1900

Muzeum Narodowe w Szczecinie

Czapka męska - ujęcie z przodu; Czapka męska. Wykonana z tkaniny wełnianej, samodziałowej tzn. na krosnach tkackich splotem skośnym, wzór układa się w paski: czerwony, zielony, granatowy, brązowy, przetykany białym). Czapka ma fason biretu (zbliżonego do nakryć głowy duchownych m.in. luterańskich). Uszyta jest z  czterech kawałków tkaniny usztywnionych od spodu i zszytych w ten sposób, że kształt zbliżony jest do kwadratu. Na czubku czerwono-zielona pasmanteryjna kokarda płasko ułożona w formę gwiazdy. Otok o zbliżonym do koła obwodzie z granatowej, wełnianej tkaniny.

Czapka męska

nieznany

1850 — 1900

Muzeum Narodowe w Szczecinie

Fotel - ujęcie z boku; Fotel - krzesło z podłokietnikami, wyrób rzemieślniczy stolarski, wykonawca nieznany. Mebel o konstrukcji ramowej z pionowo wznoszącym się oparciem. Nogi proste o przekroju prostokątnym, łączone dwiema toczonymi podpórkami, przednie z delikatnym wzorem geometrycznym wykonanym techniką snycerską. Siedzisko proste, wyplatane wikliną. Pomiędzy siedziskiem, dolną częścią oparcia i podłokietnikami ażurowo ozdobnie wycięta listwa ( motyw koła) będąca zarazem elementem konstrukcji. Podłokietniki na końcach lekko wywinięte na zewnątrz. Rama oparcia na obu listwach ze snycerską dekoracją w postaci stylizowanych kwiatów ( ?) i górnym zwieńczeniem w kształcie okręgu z rytym krzyżem. W ramę, w jej górnej części wpuszczona deska, jej górne krawędzie lekko wycięte na zewnętrznych rogach. Powierzchnia deski, z wyraźnie widoczną strukturą drewna, bogato zdobiona intarsją w dwóch odcieniach drewna. W środkowej części zaznaczony ciemniejszym kolorem drewna prostokąt, w środku którego symetrycznie umieszczone ptaki ( pawie ?)siedzące na stylizowanych gałęziach tulipanów i słoneczników (?). Nad prostokątem napis: Peter Buhr, pod nim: Anno 1801, po bokach motywy florystyczne.

Fotel (krzesło z podłokietnikami)

nieznany

1801

Muzeum Narodowe w Szczecinie

Szafka do przechowywania jajek - ujęcie z prawego skosu; Drewniana, prostopadłościenna szafka do przechowywania jajek o konstrukcji ramowej. Ścianki boczne oraz płycina jednoskrzydłowych drzwi wypełnione prostymi, pionowymi listewkami: po 4 na bokach, 6 na froncie. Z tyłu dwa haczyki do zawieszania na ścianie. Drzwiczki otwierane na zapadkę poruszaną mosiężną, ozdobną, owalną klamką. Wewnątrz 3 półki z 5 okrągłymi otworami na każdej do układania jajek. Lico i ścianki boczne bejcowane na jasnobrązowy kolor.

Szafka do przechowywania jajek

nieznany

1900 — 1939

Muzeum Narodowe w Szczecinie

Szafka do przechowywania jajek - ujęcie ze skosu; Szafka do przechowywania jajek o konstrukcji ramowej w kształcie prostopadłościanu. Płycina jednoskrzydłowych drzwi oraz ścianki boczne otwarte, wypełnione trzema pionowymi szczebelkami. Drzwiczki zamykane na zapadkę uruchamianą klamką. Wewnątrz półki z wyciętymi otworami do wkładania jaj. Na desce zamykającej szafkę od góry przybita ozdobnie fazowana listwa. Na górze przybite dwa haczyki do zawieszania.

Szafka do przechowywania jajek

nieznany

1901 — 1910

Muzeum Narodowe w Szczecinie

Szafka wisząca - ujęcie z prawego skosu; Drewniana, prostopadłościenna, wisząca szafka o jednoskrzydłowych drzwiach zamocowanych na dwóch zawiasach zewnętrznych i zamykanych na zamek obrotowy z niewielką wykładką, do którego brak klucza. Płycina drzwi z wycięciem w kształcie serca, zaopatrzonym w kratownicę z cienkich listewek, których układ odtworzono w trakcie renowacji według śladów pozostawionych w drewnie. Wokół serca bogate zdobienia techniką snycerską z motywem roślinnym w postaci realistycznych kiści winogron. Dolna płycina ramy tworzącej drzwi zdobiona motywem geometrycznym. Prawa boczna ściana szafki również zdobiona wzorem z kiści winogron. W środku jedna półka zamocowana powyżej połowy wysokości.

Szafka wisząca

nieznany

1880 — 1910

Muzeum Narodowe w Szczecinie

Dzban - ujęcie z przodu; Biskwitowy dzban o wyodrębnionym dnie, pękatym brzuścu, wysokiej i szerokiej szyjce, której średnica jest szersza od średnicy dna. Szyjka łukowato wygięta na zewnątrz z pogrubioną krawędzią. Ucho taśmowe, wzdłużne przymocowane pod kątem prostym z prawej strony. Górny punkt zaczepienia ucha w połowie wysokości szyjki, dolny – w miejscu największego obwodu brzuśca. W górnej części brzuśca stykającej się z szyjką, malowany ciemnobrązową polewą, wzór geometryczny: pomiędzy dwoma dookolnymi liniami prostymi linia falista i odchodzące od niej podłużne i liściowate nieregularne plamy (dotknięcia pędzla, prawdopodobnie typu orzechowego).

Dzban

nieznany

1890 — 1915

Muzeum Narodowe w Szczecinie

Kufel - ujęcie z boku; Kufel kamionkowy wyrób garncarski, rzemieślniczy, wykonawca nieznany. Używany w  pierwszej połowie XIX w. do picia piwa i rzadziej wina. Kształt cylindryczny, ścianki nieznacznie zwężające się ku górze, krawędź wylewu węższa. Górna część brzuśca ozdobiona trzema dookolnymi rytymi paskami. Jeden wąski, ryty pasek w dolnej części brzuśca, dno słabo wyodrębnione. Ucho taśmowe mocno wydłużone - przebiegające od rytych pasków w górze naczynia do paska w dolnej części brzuśca. Do ucha przymocowana cynowa płaska przykrywka z paluchem w kształcie ściętego stożka o pogrubionej podstawie i uchwycie daleko nachodzącym na ucho. Na brzuścu pomiędzy wzdłużnie namalowanymi gałązkami napis:

Kufel

nieznany

1840 — 1860

Muzeum Narodowe w Szczecinie

Cierlica - ujęcie ze skosu; Cierlica zbudowana z drewnianych elementów łączonych na wpusty, składa się z dwóch głównych części, pracujących podobnie jak nożyce. W dolnej części wycięte są dwie podłużne szpary. Część górna w kształcie miecza, o jednym z końców zaopatrzonym w toczoną rączkę, a drugim ozdobionym schodkowatym wycięciem, jest ruchoma. Konstrukcja cierlicy wsparta jest na dwóch ozdobnie profilowanych nogach osadzonych na wąskich, poprzecznych stopach. Nogi kształtem przypominają odwrócone litery T i połączone są dwoma równoległymi listwami. Ozdobne wycięcia górnej krawędzi biegną na całej długości wyższej listwy i jedynie na około 1/3 długości dolnej. Boki cierlicy dekorowane są ręcznie malowanymi czarną i czerwoną farbą motywami roślinnymi i geometrycznymi, których głównym elementem jest serce.

Cierlica

nieznany

1801 — 1900

Muzeum Narodowe w Szczecinie

grabie - Ujęcie z przodu. Wykonane z drewna grabie pięciozębne. Długi drążek (rękojeść) rozszczepiona na końcu tworząc dwa ramiona. W miejscu, gdzie ramiona się rozchodzą wbity gwóźdź i owinięty wzmacniający konstrukcję sznurek. Pomiędzy ramionami zamocowana, za pomocą gwoździ, wykonana z drewna trójkątna deseczka z dekoracją. Głównym elementem ornamentu są wycięte, ułożone pionowo nad sobą: dwa serca i  rozdzielający je krzyż. Powyżej górnego, większego serca wyryte litery: ET, poniżej data: 1874. Wzdłuż brzegów deseczki biegnie rząd trójkącików. Uzupełnieniem dekoracji jest kwiatek i dwa elementy geometryczne. Na rytach widoczne pozostałości farby w kolorze czerwonym i czarnym (ciemnozielonym?). Pośrodku górnego boku deseczki z dekoracją oraz na końcach ramion trzpienie, na które nasadzona jest poprzeczka z zaokrąglonymi końcami. W poprzeczce wywiercone 5 otworów, w których mocowane są za pomocą ćwieków zęby.

Grabie

nieznany

około 1874

Muzeum Narodowe w Szczecinie

Głowa konia - rekwizyt obrzędowy - Ujęcie z prawej strony. Głowa konia – rekwizyt obrzędowy. Wyrób własny, jednostkowy. Głowa wykonana techniką obróbki stolarskiej z dwóch kawałków drewna łączonych na czop. Przedstawiona realistycznie. Pysk długi, otwarty. Jego środek oraz nozdrza pomalowane na czerwono (obecnie jedynie pozostałości farby). Z przodu żuchwy szereg bardzo słabo widocznych namalowanych białą farbą prostych kresek (zęby?). Czarną farbą namalowane oczy i uzda. Po bokach głowy, za pomocą gwoździ, mocowane wycięte ze skóry uszy. Pomiędzy nimi oraz poniżej, na karku, przybite za pomocą małych gwoździków cienkie skórzane paski, za pomocą których mocowana jest grzywa z jasnego włosia (końskiego?). Szyja długa, prosta, w jej spodzie znajduje się otwór na kij. Całość pomalowana na biało.

Głowa konia - rekwizyt obrzędowy

nieznany

Muzeum Narodowe w Szczecinie

szafa jednodrzwiowa z motywem kwietnyc bukietów - Ujęcie z przodu. Szafa wykonana z drewna sosnowego, jednodrzwiowa. Konstrukcja stojakowa oparta na czterech lekko profilowanych nóżkach. Gzyms nakładany, prosty. Drzwi wykonane z deski z zamkiem, zamykane na haczyk. Całość pomalowana czarną farbą. Pola zdobnicze brązowe z bardzo wąską białą ramką. Na drzwiach pole wypełniające większą część ich powierzchni, prostokątne, u góry zakończone trójkątnie. Wewnątrz namalowane trzy pionowo ułożone bukiety kwiatów z powtarzającym się w każdym z nich motywem tulipana. Pozostała część ściany licowej zdobiona mniejszymi prostokątnymi polami, umiejscowionymi: po dwa po bokach i po jednym nad i pod drzwiami. Na ścianach bocznych po dwa prostokąty z przedstawionymi realistycznie tulipanami na długich łodygach z liśćmi. W środku szafy zamontowane dwie półki.

Szafa jednodrzwiowa z motywem kwietnych bukietów

nieznany

XIX wiek

Muzeum Narodowe w Szczecinie

szafa dwudrzwiowa z motywem florystycznym - Ujęcie z przodu. Szafa dwudrzwiowa wykonana z drewna sosnowego. Konstrukcja skrzyniowa. Gzyms nakładany, ozdobnie zwieńczony. Podstawa olistwowana tworząca całość z niskimi nóżkami. Nóżki w kształcie prostopadłościanu, przednie po wewnętrznej stronie wycięte. Drzwi ozdobione szerokimi listwami, wyposażone w zamek. Wykładka zamka z toczonej ozdobnie skóry. Szafa malowana na intensywny, niebieski kolor. Na wszystkie listwy i narożniki nałożony kolor biały oraz ornamentacja składająca się z ulistnionych wijących się łodyżek z wielokolorowymi kwiatkami. Na środku, nad drzwiami, namalowane czerwone serce. Wewnątrz szafa wyposażona w półki, z których cześć usunięto.

Szafa dwudrzwiowa z motywem florystycznym

nieznany

1. połowa XIX wieku

Muzeum Narodowe w Szczecinie

rekwizyt obrzędowy - Ujęcie z lewej strony. Koń. Rekwizyt obrzędowy wykonany techniką własną. Głowa i szyja konia wykonane z drewna (boki) i tektury (przód i tył) przybitej do drewna za pomocą gwoździków. Pomalowane na biało. Czarną farbą zaznaczone oczy i uzda. Pysk (wycięcie) zaznaczony kolorem czerwonym. Uszy wykonane ze skóry (jedno ze zszytych maszynowo dwóch kawałków), przybite do boków głowy gwoździami. Grzywa wykonana z włókna konopnego, mocowana na czubku głowy.

Konik - rekwizyt obrzędowy

nieznany

1. połowa XX wieku

Muzeum Narodowe w Szczecinie

narzędzie tkackie - Ujęcie z tyłu. Przepustnica tkacka zdobiona motywem serca i rozety.

Przepustnica tkacka

nieznany

2. połowa XIX wieku

Muzeum Narodowe w Szczecinie

instrument muzyczny - Ujęcie z przodu. Ludowy instrument muzyczny służący do robienia tzw. wrzawy obrzędowej.

Diabelskie skrzypce

nieznany

1. połowa XX wieku

Muzeum Narodowe w Szczecinie

narzędzie tkackie - Ujęcie z przodu. Motowidło stojakowe zdobione motywem serduszka.

Motowidło stojakowe

nieznany

1701 — 1900

Muzeum Narodowe w Szczecinie

mebel - Ujęcie z przodu. Fotel rybacki z wyplatanym siedziskiem i zdobionym oparciem.

Fotel

nieznany

przełom XIX i XX wieku

Muzeum Narodowe w Szczecinie

mebel - Ujęcie z przodu. Fotel z wyplatany siedziskiem, zdobiony motywem wachlarza.

Fotel z motywem wachlarza

nieznany

około 1794

Muzeum Narodowe w Szczecinie

mebel - Ujęcie z przodu. Krzesło z plecionym siedziskiem, zdobione motywem florystycznym.

Krzesło z motywem florystycznym

nieznany

1853

Muzeum Narodowe w Szczecinie

MNS/E/398 - Ujęcie z przodu. Krzesło z plecionym siedziskiem zdobione ornamentem roślinno-geometrycznym.

Krzesło

nieznany

1818

Muzeum Narodowe w Szczecinie

mebel - Ujęcie z przodu. XVIII-wieczna skrzynia malowana z motywem naczynia z kwiatami.

Skrzynia

nieznany

1796

Muzeum Narodowe w Szczecinie

Znaleziono 44 obiektów

Pokaż więcej obiekty

Brak wyników

Może Cię również zainteresować:

Dodaj notatkę

Edytuj notatkę

0/500

Jakiś filtr
Data od:
Era
Wiek:
—+
Rok:
—+
Data do:
Era
Wiek:
—+
Rok:
—+
Dodaj zakres
asd