1/2 Taler auf die Beisetzung Bogislaus XIV.; Dickabschlag | Półtalar z okazji uroczystego pogrzebu księcia Bogusława XIV

Śmierć księcia Bogusława XIV w 1637 roku zakończyła istnienie niezawisłego Księstwa Pomorskiego. Trwająca wojna trzydziestoletnia uniemożliwiła godne pochowanie ostatniego pomorskiego władcy. Układem zawartym w Szczecinie w 1653 roku ostatecznie ustalono sprawę granic pomiędzy Szwecją i Brandenburgią oraz określono formę uroczystego pochówku Bogusława XIV. Zwyczajem było bicie specjalnego rodzaju monet okolicznościowych według standardów talara i dukata pomorskiego. Drobne nominały rzucane były w zgromadzony tłum, natomiast grubsze numizmaty wręczano dostojnym gościom. Uruchomiona po trzyletniej przerwie w 1640 roku mennica w Szczecinie została wydzierżawiona mistrzowi menniczemu Ulrichowi Bütkow (Butkau), który sprawował pieczę nad produkcją monet zgodnie ze standardami i prawem Rzeszy. W 1654 roku powstała tam seria okolicznościowych monet związanych z uroczystym pogrzebem ostatniego księcia pomorskiego. Na kilku widnieje sygnatura szczecińskiego złotnika i medaliera Gottfrieda Tabberta. W swojej symbolice monety ukazują treści związane zarówno ze zmarłym władcą, jak i podziałem Pomorza. W srebrze bito talary, ich wielokrotności i części. Oryginalną pamiątką są również srebrne okazy bite stemplami określonej monety na grubym krążku, tzw. piedforty. Półtalar bity był stemplem ćwierćtalara i choć nie jest sygnowany, zdradza rękę dobrego rytownika. Awers zawiera jedenastowierszową inskrypcję odnoszącą się bezpośrednio do pogrzebu i śmierci księcia, otoczoną obwódką z liści. Dokładnie taka sama treść umieszczona została na talarach, półortach, dukatach i półdukatach. Pole rewersu wypełniają elementy ikonograficzne symbolizujące koniec dynastii – ścięty pień drzewa i sukcesję Szwecji i Brandenburgii. Tłem do tej kompozycji jest panorama Szczecina od strony Odry z najważniejszymi elementami zabudowy miasta, kościołem mariackim i zamkiem książęcym. Obrazowi towarzyszy religijna dewiza będąca deklaracją ufności pokładanej w Bogu. Górujące słońce w promienistej aureoli jest dopełnieniem optymistycznej wymowy symboli. Moneta pochodzi z pomorskiej kolekcji prof. Helmuta Hahna, niemieckiego lekarza i kolekcjonera, która w 2013 roku w całości została sprzedana na aukcji w Berlinie.

Genowefa Horoszko