A la tombeau

Komoda „a la tombeau”
Pod koniec XVII w. we Francji pojawił się nowy typ mebla nazwany komodą. W XVIII w.  rozpowszechnił się on w całej Europie. Nazwa, wywodząca się od łacińskiego „comodus”, które przeszło do francuskiego „commode”, oznacza wygodę. Komoda wykształciła się z wcześniejszego „cabinet”, w którego skrytkach i szufladkach przechowywano wartościowe lub ważne przedmioty. Komoda jest meblem skrzyniowym z szufladami lub ma formę szafki zamykanej drzwiczkami. Jedną ze starszych form szufladowej komody, wzorowanej na kształcie sarkofagu, dlatego zwanej „en tombeau”, wprowadził nadworny ebenista i projektant mebli André Charles Boulle w okresie regencji Filipa Orleańskiego, sprawującego rządy w zastępstwie małoletniego króla Ludwika XV. Zakupiona przez Muzeum-Zamek w Łańcucie rokokowa komoda „en tombeau” jest dość masywnym meblem z trzema szufladami, o wybrzuszonym, wklęsło-wypukłym narysie ścianek ozdobionych fornirem i intarsją oraz odlewami z brązu złoconego – uchwytami szuflad, obramień wokół otworów kluczyn, przednich pionowych krawędzi, dolnego „fartuszka” i „stópek” nóg (wtórnie nieznacznie podciętych). Drewniany blat o profilowanej krawędzi pokrywa intarsja. Komoda pochodzi zapewne z drugiej ćwierci lub z połowy XVIII w., a jej wykonawca nie jest znany.
Teresa Bagińska-Żurawska https://orcid.org/0000-0002-9243-3967