Czepek

Zakrywanie włosów przez kobiety ma wielowiekową tradycję. Wymóg ten funkcjonował, i w wielu miejscach na świecie funkcjonuje nadal, jako norma zwyczajowa, moralna lub religijna. W Europie kobiety przez stulecia zakrywały głowy chustami, czepcami, welonami, kapeluszami. Nakrycia te wykonane były z różnych materiałów, miały różnorodne formy i zdobienia. Obowiązkowo, w każdych publicznych miejscach nosiły je mężatki. Panny często mogły nosić odkryte głowy z włosami zaplecionymi w jeden lub dwa warkocze, czasami mogły mieć nawet włosy rozpuszczone, wtedy wplatały w nie wstążki i kwiaty. W niektórych regionach, tak jak w pyrzyckim, włosy zasłaniały wszystkie kobiety, nawet dziewczynki. Czepki kobiet starszych były czarne, a młodszych i dziewczynek niebieskie. W lecie wszystkie nosiły słomkowe kapelusze w kształcie budki.

Pyrzycki czepek miał płytką główkę odsłaniającą czoło i włosy, był wyraźnie zaokrąglony przy uszach. Denko było małe, zbliżone kształtem do kwadratu. Wewnątrz wykładany był białym, lnianym płótnem. Pomiędzy warstwami zewnętrzną i wewnętrzną znajdowała się jeszcze jedna (niewidoczna), wykonana zazwyczaj z cienko wyprawionej skórki (ew. tektury), spełniająca rolę usztywniacza. Czepek pochodzi z regionu pyrzyckiego, jednakże odbiega nieco od typowej formy. Jego wyjątkowość wynika z kształtu główki, która na środku wycięta jest w niewielki ząbek. Zewnętrzną warstwę czepka tworzą jedwabne wstążki produkcji fabrycznej z deseniem florystycznym. Zachowały się niezwykle długie wstążki do wiązania pod brodą oraz, co jest niezwykle rzadkie, doczepiona z tyłu duża kokarda z bardzo długimi końcówkami spływającymi nieomal do linii talii.

Iwona Karwowska