![ML/H/663 ML/H/663 - Weterani powstania styczniowego. Zdjęcie grupowe wykonane w 60. rocznicę wydarzeń 1863 r. Widocznych 18 mężczyzn w podeszłym wieku oraz towarzyszący im duchowny. Wszyscy ustawieni w trzech rzędach na tle dekoracji atelier fotograficznego. Pośrodku rozwinięty sztandar z białym orłem na tarczy herbowej. Weterani ubrani w stroje cywilne z przepisowymi czapkami typu rogarywka (różnego wzoru) oraz odznaczeniami. Postać w p. g. rogu bez nakrycia głowy. Siedzący pośrodku ksiądz w meloniku. Zdjęcie naklejone na białe tło. U góry odręcznie tytuł fotografii, poniżej nazwiska postaci.
Siedzący w I rzędzie na podłodze od lewej:
- Saduński Adam
- Adamczewski Stanisław
- Serwin Jan
Siedzący w II rzędzie na krzesłach (?) od lewej:
- Marecki Henryk
- Mender Stanisław
- Tomczyński Jan (przewodniczący komitetu weteranów)
- ks. kanonik Władziński Jan (członek komitetu wsparcia weteranów)
- Wiercieński Henryk
- Czarnecki Anastazy (członek komitetu)
- Minkiewicz Józef
Stojący w III rzędzie od lewej:
- Pieńkowski Piotr
- Jurkowski Konstanty
- Juzefowicz Aleksander
- Ulewski Józef
- Ejbisz Karol
- Montrymowicz Józef
- Bryliński Jan
- Drzewiński Władysław
- Russzowski Jan](/brepo/panel_repo/2022/04/16/ukgpya/contain-360-1000-max-ml-h-663-001.jpg)
Weterani powstania styczniowego
1923
Muzeum Narodowe w Lublinie
Jest częścią kolekcji: Pamiątki związane z powstaniem listopadowym i styczniowym na Lubelszczyźnie
Plakiety i cegiełki na rzecz weteranów drukowano, aby pomóc materialnie dawnym powstańcom. Był to przejaw troski społeczeństwa o tych, którzy walczyli w 1863 roku o wolność Polski. Cegiełka pochodzi z I wojny światowej, kiedy to zaczęto dbać o należną im cześć, ale też o ich byt.
Powstanie 1863 roku zakończyło się klęską. Wiele osób za udział w nim straciło życie, powstańców skazywano też na katorgę syberyjską, a ich majątki skonfiskowano. Gdy przeżyli zesłanie i wrócili na ziemię ojczystą, nie mieli z czego żyć. Byli też zbyt starzy i schorowani, aby pracować. Mieszkali w złych warunkach, bez opieki. Niektórzy musieli żebrać. Jednocześnie władze zaborcze, zwłaszcza rosyjskie, tłumiły obchody rocznic powstań i pamięć o powstańcach. W Galicji, gdzie restrykcje były najlżejsze, organizowano odczyty upamiętniające powstanie, podczas których dokonywano zbiórek na weteranów.
Pierwsze organizacje zrzeszające weteranów powstały w Krakowie, Lwowie i Poznaniu. W Lublinie taką organizację powołano formalnie dopiero w 1915 roku, kiedy z miasta wycofały się wojska rosyjskie, a Austriacy wprowadzili większą swobodę. Pozwoliło to jeszcze w tym samym roku na uroczyste obchody rocznicy powstania, podczas których Daniel Śliwicki, redaktor gazety „Ziemia Lubelska”, zaproponował powołanie stowarzyszenia pomagającego weteranom i ich rodzinom w trudnej sytuacji. Pieniądze pozyskiwano w różny sposób – przygotowano wystawę „Pamiątki 1863 r.”, wydawano cegiełki.
O pamięć i należną cześć weteranom dopominał się Józef Piłsudski. Wydał rozkaz zaliczenia byłych żołnierzy w poczet Wojska Polskiego z prawem noszenia mundurów w dni świąteczne. W 1919 roku Sejm przyznał weteranom renty wojskowe, zostali też awansowani. Młodzi żołnierze dbali o mogiły powstańcze. Pamięć o bohaterach była bardzo ważna dla tożsamości narodu, który odzyskiwał wolność po stu dwudziestu trzech latach zaborów.
Autor / wytwórca
Wymiary
cały obiekt: wysokość: 7.5 cm, szerokość: 5 cm
Rodzaj obiektu
druk
Technika
druk
Tworzywo / materiał
papier
Czas powstania / datowanie
Miejsce powstania / znalezienia
Numer identyfikacyjny
Lokalizacja / status
1923
Muzeum Narodowe w Lublinie
1920 — 1929
Muzeum Narodowe w Lublinie
1923
Muzeum Narodowe w Lublinie
odkryj ten TEMAT
Muzeum – Zamek w Łańcucie
odkryj tę ŚCIEŻKĘ
Ścieżka edukacyjna