Situla

Situla to łacińska nazwa wiaderka z brązu. Prezentowany egzemplarz reprezentuje wczesną odmianę tych naczyń z 1. połowy I wieku, z charakterystycznymi uchami do zaczepienia kabłąka, tzw. ataszami, w postaci stylizowanych delfinów. Situla pochodząca z Imperium Romanum została wykonana najprawdopodobniej w jednym z warsztatów w Capui, ważnym ośrodku metalurgicznym tego okresu. Podobne naczynia wytwarzano także w zromanizowanej już Galii. Ta konkretna situla była jednym z elementów wyposażenia grobu ciałopalnego odkrytego na cmentarzysku w Barnisławiu przed 1828 rokiem. Situle z ataszami należą do najwcześniejszej serii naczyń z brązu, jakie trafiały z południa na tereny Europy północnej. Na Pomorze Zachodnie, podobnie jak na obszary pozostałej części północnoeuropejskiego Barbaricum, naczynia tego typu trafiały za pośrednictwem państwa Markomanów, założonego przez Maroboda w Kotlinie Czeskiej na początku I wieku. Dlatego tę najstarszą fazę napływu importów rzymskich na dzisiejsze ziemie polskie określa się mianem „fali czeskiej”. Państwo Markomanów, stale zagrożone atakami ze strony Rzymu, gwarantowało sobie pokój od północy, między innymi dzięki podarunkom wręczanym przedstawicielom kształtujących się wówczas elit społeczności plemiennych. Były to głównie naczynia z brązu i szkła, rzadziej ozdoby stroju, np. fibule i sprzączki do pasa. Importy rzymskie znane są głównie z bogatych grobów arystokracji plemiennej.

Bartłomiej Rogalski