Pejzaż
1920
Muzeum Narodowe w Lublinie
Jest częścią kolekcji: Polskie malarstwo pejzażowe (XIX – 1. połowa XX wieku)
Na obrazach Ferdynanda Ruszczyca, wybitnego twórcy modernizmu polskiego, wiele razy i w różnych odsłonach pojawia się dwór w Bohdanowie. Stary drewniany dom z bielonymi okiennicami, zatopiony w otaczającej go przyrodzie stanowił w życiu malarza miejsce wyjątkowe. Położony na Litwie, niedaleko od Wilna Bohdanów był rodzinnym gniazdem rodu Ruszczyców, ukochanym domem Ferdynanda, w którym urodził się w 1870 roku, mieszkał przez większość życia i zmarł w roku 1936.
Artysta swoją twórczość prawie wyłącznie poświęcił rodzimemu krajobrazowi. W ciągu kilkunastu lat pracy malarskiej, którą definitywnie zakończył w 1908 roku, stworzył kanoniczne dla sztuki polskiej dzieła tego gatunku. Wnikliwa obserwacja świata znalazła przejmujący wyraz malarski w postaci kreowanych fragmentów natury, starannie wykadrowanych z zastosowaniem specyficznej – podwyższonej lub obniżonej – perspektywy (Młyn nocą, Z brzegów Wilejki). Ten sposób ujęcia był efektem zainteresowania ówczesnych artystów sztuką japońską. Realistyczne widoki kryją jednak zaszyfrowane, rozbudowane, symboliczne treści. W charakterystycznej sytuacji sztuki polskiej, od której oczekiwano propagowania wartości narodowych, już około połowy XIX wieku pojawił się tak zwany pejzaż symboliczny, który rozwinął się na dobre w sztuce młodopolskiej (między innymi A. Chmielowski, W. Pruszkowski, W. Weiss, J. Pankiewicz, S. Podkowiński, J. Stanisławski). W malarstwie Ruszczyca przykładem takiego pejzażu jest jego sztandarowy obraz pt. Ziemia z 1898 roku. Również przedstawienia dworu w Bohdanowie można interpretować w szerszym kontekście biografii malarza i losów ziem na Kresach. Osadzony pośród swojskiej przyrody, na tle chmurnego nieba, solidny dom jest symbolem bezpiecznej rodzinnej przystani. Dom na terenach kresowych był też ostoją i strażnicą wartości narodowych. W jeszcze szerszym ujęciu można postrzegać go jako metaforę ojczyzny, której grożą różne wypadki dziejowe. Kłębiące się olbrzymie chmury na obrazach Ruszczyca, przeczucie niebezpieczeństw, okazały się proroczą zapowiedzią zaistniałych wydarzeń. W czasie II wojny światowej wojska radzieckie doszczętnie zniszczyły zabudowania dworskie wraz z parkiem. Jedynym śladem dawnej, świetnej kultury jest cmentarz, na którym znajduje się grób człowieka oddanego ziemi wileńskiej, wielkiego artysty Ferdynanda Ruszczyca.
Bożena Kasperowicz
Inne nazwy
Dwór wiejski
Autor / wytwórca
Wymiary
cały obiekt: wysokość: 45 cm, szerokość: 50 cm
cały obiekt - w ramie: wysokość: 62 cm, szerokość: 88 cm
Rodzaj obiektu
malarstwo, obraz
Technika
technika olejna
Czas powstania / datowanie
Miejsce powstania / znalezienia
Właściciel
Muzeum Narodowe w Lublinie
Numer identyfikacyjny
Lokalizacja / status
Pruszkowski, Tadeusz
1920
Muzeum Narodowe w Lublinie
Stanisławski, Jan
1890 — 1900
Muzeum Narodowe w Lublinie
Czyżewski, Tytus
1931 — 1941
Muzeum Narodowe w Lublinie
odkryj ten TEMAT
Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
odkryj tę ŚCIEŻKĘ
Ścieżka edukacyjna
0/500
Używamy plików cookie, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Plikami cookie możesz zarządzać, zmieniając ustawienia swojej przeglądarki internetowej. Więcej informacji w Polityce prywatności.
Używamy plików cookie, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Plikami cookie możesz zarządzać, zmieniając ustawienia swojej przeglądarki internetowej. Więcej informacji w Polityce prywatności.
Zarządzaj plikami cookies:
Ten rodzaj plików cookies jest niezbędny do funkcjonowania serwisu. Możesz zmienić ustawienia swojej przeglądarki tak, aby je zablokować, jednak strona nie będzie wtedy działała prawidłowo.
WYMAGANE
Służą do pomiaru zaangażowania użytkowników i generowania statystyk na temat serwisu w celu lepszego zrozumienia, jak jest używany. Jeśli zablokujesz ten rodzaj cookies nie będziemy mogli zbierać informacji o korzystaniu z serwisu i nie będziemy w stanie monitorować jego wydajności.