Obręcz-nagolennik

Doskonale zachowany masywny nagolennik z brązu ważący 450 g ma formę owalnej obręczy o przekroju kolistym. Jego cieńsze końce nie stykają się, ale są blisko siebie. Powierzchnię pokrytą w całości zieloną szlachetną patyną zdobią pasma bogatego rytego ornamentu z motywem wilczych zębów.
Zabytek został znaleziony przypuszczalnie w drugiej połowie lat 20. XX wieku na terenie wsi Ubiedrze niedaleko Bobolic. Towarzyszyła mu druga obręcz, która niestety zaginęła tuż po odkryciu. Obydwa nagolenniki leżały pod kamieniem. Kontekst ten wskazuje, że był to skarb – przedmioty musiały być bowiem ukryte celowo w ziemi, choć z powodów trudnych obecnie do rozwikłania.

Obręcz z Ubiedrza, datowana na 2. połowę II okresu epoki brązu (lata około 1500–1300 p.n.e.), należy do nielicznych tego typu znalezisk w Polsce. Ich występowanie ogranicza się do obszaru Pomorza, na którym odkryto zaledwie kilka sztuk. Co interesujące, tego rodzaju nagolenniki stanowią bliską analogię z dwoma obręczami z cmentarzyska znajdującego się tysiące kilometrów od Ubiedrza – w miejscowości Beşik, w pobliżu starożytnej Troi (południowa Turcja, strefa Morza Egejskiego). Biorąc pod uwagę formalne podobieństwa oraz skład chemiczny stopu użytego do produkcji, przypuszcza się, że zarówno polskie, jak i tureckie egzemplarze mogą pochodzić z Kaukazu. Na tym obszarze nagolenniki-obręcze są bowiem wyjątkowo liczne.

Dorota Kozłowska