Krajobraz z drzewami

Krajobraz z drzewami jest późnym obrazem zmarłego w 1907 roku artysty, pokazuje zarazem jego wrażliwość na rozstrzygnięcia kolorystyczne i opracowanie fakturalne, w dorobku artysty wpisuje się w ekspresjonistyczne poszukiwania malarskie, rozwijane we własny, oryginalny sposób.

Wizualność krajobrazu tworzą zwarte, mocno wyodrębnione nieregularne formy – ciemne gęste plamy farby w dolnej i jaśniejsze, swobodniej nakładane w górnej części obrazu – oddzielone giętką linią stanowiącą horyzont. W wyobrażenie wkomponowane są masywne, rożnej wielkości sylwety, określone ciemną gęsto nakładaną farbą. Obraz zatem stanowi surowe wyobrażenie, odnoszące się do elementarnego, pierwotnego odczucia natury – horyzontu oddzielającego ziemię od nieba, ciemnych, gęstych brył drzew i krzewów, zgaszonych ugrów gliny i intensywnie zieleniejącej trawy. Operując zróżnicowanym walorem koloru i fakturą – obraz ukazuje dystans i ciężar poszczególnych obiektów. Krajobraz, malowany pośpiesznie, żywiołowo i ekspresyjnie, uwydatnia sposób konstytuowania świata. Na tle twórczości artysty pokazuje postępujące uproszczenie i dezintegrację przedmiotu, sprowadzonego do materialności obrazu, farby, wydobywania wzajemnych relacji. Pokazuje zarazem odczucie natury ograniczonej do podstawowego wyobrażenia i nasyconej podmiotową obecnością. Odsłania obraz świata, który pojawia się w procesie tworzenia i rozpoznawania poszczególnych form jako wzajemnej wymienności gestu malarza, obserwowanego przedmiotu, widzenia – wymienności zawartej w subiektywnej obecności artysty w krajobrazie i cielesności widza obcującego z materią obrazu. Staje się zapisem ekspresyjnego gestu, unieważniającego realistyczne i przedmiotowe odtwarzanie natury.

Marcin Lachowski