Głowa; figura kultu zmarłych

Wybrzeże Górnej Gwinei jest to region współczesnej Gwinei, Sierra Leone oraz Liberii, który wyróżnia się występowaniem rzeźb wykonanych w steatycie. Figurki zazwyczaj mierzą 7,5–15 centymetrów i przedstawiają postacie ludzkie. Wśród nich wyróżnić należy również mniej liczną grupę składającą się z rzeźbionych głów opartych na masywnych szyjach przypominających cokoły, które znane są pod terminem zaczerpniętym z języka mende – maha yafa (liczba pojedyncza mahei yafeista), co w dosłownym tłumaczeniu oznacza duchy władców. Ich wspólną cechą jest duża głowa, na której osadzone są bulwiaste oczy, masywny nos oraz wysunięte do tyłu uszy o kształcie zbliżonym do litery C. Na kamiennych głowach często pojawia się misterna fryzura, która czasem jest wypukła a czasem przedstawiona w formie płaskich nacięć.

Prezentowana mahei yafeista przedstawia głowę postaci ludzkiej z charakterystycznym uczesaniem w formie małych, lekko zaokrąglonych stożków. Zaplatanie fryzury wśród rolniczych ludów Sierra Leone nie wiąże się jedynie z aspektami estetycznymi, ma również znaczenie symboliczne, powiązane z uprawą ziemi, jej kultywacją i zbieraniem plonów.

Katarzyna Findlik-Gawron