Głowa Barbarossy

Cesarz Fryderyk Barbarossa, chociaż żył w średniowieczu, w latach około 1122–1190, przedstawiony został według renesansowej mody hiszpańskiej. Ma ufryzowane włosy, krótki zarost i szeroką białą krezę, czyli kołnierz z nakrochmalonego, układanego w fałdy materiału. Maria Mrozińska, polska badaczka twórczości członków słynnego, osiemnastowiecznego rodu Tiepolów, weneckich artystów ustaliła, że studium głowy Barbarossy, przypisywane Giandomenicowi, w istocie jest dziełem jego ojca Giambattisty. Związane było z pracą nad freskiem Zaślubiny cesarza Fryderyka I Barbarossy z Beatrycze Burgundzką wymalowanym w 1751 roku w Sali Cesarskiej (Kaisersaal) w rezydencji biskupiej w Würzburgu. Chociaż między głowami na rysunku i na fresku istnieje bardzo duże podobieństwo, rozmaite szczegóły świadczą, że nie było ono kopią z fresku, a rysunkiem poprzedzającym malowidło. Te szczegóły to różnice w modelowaniu twarzy światłocieniem widoczne na boku i skrzydełku nosa, pobieżne opracowanie na rysunku kształtu nosa, czy zaledwie kilku loków na głowie. Rysunek wykonany jest czarną i białą kredką na niebieskim papierze weneckim. Przedstawiony na szkicu Fryderyk I Barbarossa z dynastii Hohenstaufów był synem Fryderyka II Jednookiego, księcia Szwabii i Judyty, córki Henryka IX Czarnego z rodu Welfów, księcia Bawarii. W 1155 roku był koronowany na cesarza Świętego Cesarstwa Narodu Niemieckiego. Dążył do wzmocnienia pozycji cesarza i trwałej niezależności od papieża. W 1189 roku zorganizował trzecią krucjatę przeciw bliskowschodniemu władcy Saladynowi, podczas której utopił się w nurcie rzeki Salef.

Ewa Gwiazdowska