Rybacki kompas morski (kompas magnetyczny mokry)

Kompas to przyrząd nawigacyjny służący do wyznaczania kierunku południka magnetycznego. Wynaleziony został w Chinach w XI w., a w Europie pojawił się pod koniec XII.

Jest podstawowym urządzeniem służącym do wyznaczania pozycji oraz kierunku poruszania się. Zasada działania kompasu opiera się na wykorzystaniu zjawiska ustawienia magnesu swobodnie zawieszonego, wzdłuż linii pola magnetycznego. W przypadku kompasu mamy do czynienia z igłą magnetyczną osadzoną na osi wewnątrz obudowy, kociołka z podziałką kątową, czyli tzw. różą wiatrów.

Kompasy dzielimy na mokre i suche. W mokrych, takich jak prezentowany egzemplarz, kociołek kompasu wypełniony jest płynem, w suchych natomiast jest pusty. Przed wprowadzeniem żyrokompasów, wynalezionych na przełomie XIX i XX w., na statku znajdowały się dwa kompasy: główny ustawiony na najwyższej nadbudówce pomostu nawigacyjnego oraz sterowy tuż przy kole sterowym.

Leszek Kocela