treść serwisu

Bransoleta

Jest częścią kolekcji: Kolekcja sztuki dogońskiej

Nota popularyzatorska

W religii Dogonów oprócz podstawowego kultu Ammy – boga-stwórcy, wyróżnić należy kult przodków wagem, masek awa, kult upamiętniający przodków mitycznych binu oraz przodka Lebe ucieleśniającego siły ziemi i wegetacji, zwany również lebe. Każdemu z nich dedykowany jest specjalny ołtarz, na którym stawiane są obiekty przepełnione nyama – siłą życiową przodków – drewniane rzeźby wyobrażające przodków, gliniane naczynia oraz przedmioty wykonane z żelaza.

Każdy dogoński ród ma własny ołtarz zwany wagem, na którym upamiętnia zmarłych członków rodziny. Kolejną grupę ołtarzy można spotkać w świątyniach kultu binu, na których czczeni są przodkowie z czasów mitycznych. Dogonowie stawiają również ołtarze osobiste kutogolo – poświęcone własnej głowie ku oraz bala – dla osób leworęcznych. Należy również wspomnieć o andugu – ołtarzach sprowadzających deszcz.

Żelazne ozdoby odgrywały również ważną rolę w rytuałach pogrzebowych, zarówno u Tellemów – ludności autochtonicznej zamieszkującej masyw Bandiagara przed przybyciem Dogonów, jak i samych Dogonów. W trakcie wykopalisk prowadzonych przez holenderskiego archeologa Rogiera M.A. Bedauxa w latach sześćdziesiątych XX wieku w jaskiniach grobowych kultury Tellem znaleziono liczne przedmioty, wśród których znajdowały się m.in. żelazne bransolety. Dogonowie w przeszłości również praktykowali umieszczanie żelaznych ozdób w grobach swych zmarłych. Jednak z powodu częstych ataków Fulbe (ludu pasterskiego zamieszkującego w strefie Sahelu od Senegalu do Kamerunu), którzy bezcześcili i okradali dogońskie groby, praktyka ta ustała.

Podobne bransolety noszone były przez dogońskich mężczyzn pojedynczo lub parami na przedramieniu.

Katarzyna Findlik-Gawron

Informacje o obiekcie

Informacje o obiekcie

Inne nazwy

senie

Autor / wytwórca

nieznany
Dogonowie

Wymiary

cały obiekt: wysokość: 0.8 cm, szerokość: 9.4 cm

Rodzaj obiektu

bransoleta, biżuteria, ozdoba ciała

Technika

grawerowane, kute

Tworzywo / materiał

Żelazo

Pochodzenie / sposób pozyskania

darowizna

Czas powstania / datowanie

około 1940

Miejsce powstania / znalezienia

powstanie: Mopti, region (Republika Mali); znalezienie: Republika Mali; region: Mopti; okręg: Bandiagara; wioska: Yaye

Właściciel

Muzeum Narodowe w Szczecinie

Numer identyfikacyjny

MNS/AF/1679

Lokalizacja / status

obiekt nie jest teraz eksponowany

Może Cię również zainteresować:

Dodaj notatkę

Edytuj notatkę

0/500

Jakiś filtr
Data od:
Era
Wiek:
+
Rok:
+
Data do:
Era
Wiek:
+
Rok:
+
asd