Barograf ŁM-1M

Przyrządy do mierzenia ciśnienia były znane już w XVII w. za sprawą Evangelisty Torricelli'ego (1608–1647), włoskiego matematyka i fizyka, sekretarza Galileusza, który przeprowadził eksperyment stojący u podstaw konstrukcji barometru cieczowego. Jednak pierwsze efektywnie działające urządzenie umożliwiające rejestrację wskazań barometru wynalazł dopiero w latach 60. XVIII w. Alexander Cumming (1733–1814), szkocki zegarmistrz i wynalazca. Barografy konstruowane według jego zasady działania, to barometry, wykorzystujące aneroidy, czujniki ciśnienia, których zasadniczą częścią jest puszka membranowa, nazywana też puszką Vidiego. Odkształcenia spowodowane zmianami ciśnienia w jej wnętrzu przenoszone są na wskazówkę, a w przypadku barografów, poprzez mechanizm dźwigni zaopatrzonej na końcu w pisak lub pióro wynik pomiaru ciśnienia zapisywany jest na barogramie, papierowej taśmie z podziałką czasową. Barogram umieszczony jest na obrotowym bębnie, poruszającym się zgodnie z ruchem wskazówek zegara. W zależności od konstrukcji urządzenia, a w niektórych modelach preferencji użytkownika, bęben wykonuje jeden obrót na dobę, tydzień lub miesiąc. 

Barografy morskie używane na statkach często wykorzystywały też zjawisko tłumienia drgań do niwelowania zakłóceń zapisu wywołanych przez ciągły ruch statku na falach. Służyło do tego tłumienie olejowe mechanizmu zapisującego lub proste sprężynowe nóżki wspierające podstawę urządzenia.

Radziecki barograf wyprodukowany w 1968 roku w Rydze zaopatrzony jest w barogram z nadrukiem skali czasowej w cyklu 7-dniowym, gdzie każdy dzień podzielony jest na 12 jednostek 2-godzinnych. Pionowa podziałka ciśnienia wyskalowana jest natomiast w zakresie od 950 do 1050 hPa z poziomymi liniami pomocniczymi co 10 hPa.

Leszek Kocela